මේ දිනවල ස්වර්ණවාහිනිය ඔස්සේ විකාශනය වන අර්ථවත් ගණයේ ටෙලි සිත්තමක් තමයි .... ගේ නවකතාවක් ඇසුරින් ගොඩනැගුණු 'බැද්දේ කුලවමිය''. කලක් අර්ථවත් නිර්මාණ වෙනුවෙන් ජාතික රූපවාහිනිය නම් දරා සිටියත් එය දැන් වර්ෂ ගණනාවක් තිස්සේම අත් කරගෙන සිටින්නේ ස්වර්ණවාහිනිය. ඔවුන් විසිනුත් නිසරු ගණයේ නාට්‍ය ඇති තරම් විකාශය කළත් අඛන්ඩව මෙසේ ගුණාත්මක නිර්මාණවලට සිය අවකාශය වෙන් කරනු ලැබීම පෞද්ගලික නාලිකාවක් ලෙසින් ගත් විට කිසිසේත් අගය නොකර බැහැ.
මේ කතාවේදී තේමිය නම් තරුණ වෛද්‍යවරයා ඔහු සේවයට පැමිණෙන දුෂ්කර ගම්මානයේ වෙසෙන, ගමේ මිනිසුන් විසින් යක්ෂයෙක් ආරූඪ වී ඇති යුවතියක් ලෙසින් හඳුන්වන චංචලාව විවාහ කරගැනීමට තීරණය කරනවා. ගමේ මිනිසුන්ට ඇය යක්ෂාරූඩයකින් වෙසෙන අයෙක් සේ පෙනී යාමට මූලික හේතුව, ඇය මිනිසුන්ව පෙලීමට අතීත කතෘන් විසින් ගොඩ නගා ඇති දෘෂ්ටිවාදයන් ප්‍රතික්ෂේප කරමින් ඒවාට එරෙහිව කටයුතු කිරීමයි. ඇත්තටම ගත් විට යක්ෂයා අරූඪ වී ඇත්තේ එසේ කියනු ලබන්නා වූ මිනිසුන්ටයි.
තේමිය, චංචලාගේ මෙම සැබෑ ජීවිතය අත්පත් කර ගැනීමේ තත්වය තේරුම් ගැනීම නිසයි ඇය කෙරෙහි පෙමින් බැඳෙන්නේ. දෘෂ්ටිවාදයන්ගේ සේම නිෂ්පාදන බලවේගයන්ගේ වර්ධනය තුළ ඇති වන තත්වයන්ගේ ගොදුරක් වන තේමියගේ මව, නාගරික සැප පහසු ජීවිතයක් වෙනුවෙන් තම සැමියාව නගරයට ගෙන යනවා. එහෙත් අවසානයේ සිදු වෙන්නේ ඔහු දැන් ඇයව විවාහ කරගෙන සිටින සල්ලිකාරයා අතින් මිය යෑම. මේ පුද්ගලයා ජීවිතයේ අර්ථ සොයාගත නොහැකිව සල්ලාල ජීවිතයක් ගත කරන අයෙක්. මේ නිසා තේමියගේ මව අවසන් වශයෙන් ගත් විට ගෙවන්නේ ජීවිතය අහිමි වූ ජීවිතයක්.
'ජීවිතය' ඇත්තේ විශාල නිවෙස්, සුඛෝපභෝගි වාහන තුළ නොවන බව අවබෝධ කරගත් නිරන්තරයෙන් වන රජදහනේ ගැවසෙමින් සොබා දහමත් සමග දිවි ගෙවන ජීවිතය සැබවින්ම අත්පත් කරගත් චංචලා තේමියට පෙනෙන්නේ වටිනා සම්පතක් ලෙසින්.
තේමියට හදිසියේම විවාහ වීමට සිදු වෙන්නේ චංචලාගේ මාමා, මේ සම්බන්ධය නැවැත්වීම සඳහා ඇයව ගමෙන් පිටමං කිරීමට යන නිසා. තේමියගේ මව උත්සාහ කරන්නේ චංචලාට වන්දියක් ගෙවා හෝ මේ සම්බන්ධය කඩා දැමීමට. ඇය එසේ සිතන්නේ තේමිය අතින් චංචලාට සිදු වූ කරදරයක් නිසා මෙසේ විවාහ කරගන්නට ඇතිය යන ආකල්පයෙන්.
ජීවිතය සම්බන්ධයෙන් ගත් විට ඉතාමත් අර්ථවත් සිදුවීමක් ලෙසින් ගන්න පුළුවන් ඉහත අටියෙන් තේමිය මුණ ගැහෙන්න ගමට පැමිණෙන මවට ඔහු මුහුණ දෙන ආකාරය. ෂෙරීන්, ඔහු පමණක් කැඳවාගෙන චංචලාගේ මාමාගේ නිවසට පැමිණෙන ලෙස කරන ඉල්ලීම තේමිය එක හෙළා ප්‍රතික්ෂේප කරනවා. ඇත්තටම මෙතනදී මවගේ හිත හැදීමේ යහපත් අරමුණින් වුණත් තේමිය තනියෙන් මව හමු වෙන්න ගියා නම් චංචලා තුළ තමන් 'අනාරක්ෂිතය' කියන හැඟීම හදවත තුළ ඉබේටම ඇති වීම වලක්වන්න බැහැ.
දෙදෙනා එක්ව මව හමු වීමට ගොස් ඔහු මව හමුවේ මුහුණ දෙන ආකාරයත් ඉතා වැදගත්.
''විවාහය කියන්නේ අතිශය පෞද්ගලික කාරණයක්. ඒක තීරණය කරන්න ඕනෙ තමන්. ඒකට අම්මට වුණත් මැදිහත් වෙන්න අයිතියක් නෑ....''
ඒත් අපේ වැනි පසුගාමී සමාජයක බොහෝ අය සිතා සිටින්නේ මව්පිය කැමැත්තට ඒ දේ සිදු විය යුතු බව. එසේ නොකිරීම අපරාධයක් ලෙසටත් පිලිගැනී තිබෙනවා. එසේ මව්පිය සිත් රිදවා එක් වන අයට කවදාවත් යපතක් සිදු නොවන බවටත් සමාජගත් වී තිබෙනවා. මේ පිළිගැනීම නිසාම විනාශ වී යන ජීවිත සංඛ්‍යාව ඉමහත්. හැඟීම්බර වී ආදරය කරන බොහෝ අය අවසානයේ මව්පියන් හමුවේ හැඟීම්බර වී තමන්ගේ ජීවිතය අත්හරිනු ලබනවා.
ඇත්තටම මව්පියන් විසින් තමන්ගේ දරුවා කෙරේ ආදරයකින් මෙසේ කරනු ලබන්නේයයි කියන කතාව සත්‍යයක් වන්නේ කලාතුරකින්. බොහෝ විටම සිදු වන්නේ තම පටු වුවමනාවන් වෙනුවෙන් දෙහදක් සාහසික ලෙස වෙන කරනු ලැබීම. බොහෝ විටම මේ තත්වයට ගොදුරු වන්නේ යුවතියන්. එයට හේතුව ඔවුන් හදවතට මුල්තැන දෙන පිරිසක් වීම. එහෙත් මේ නිසා බොහෝ විට ජීවිතය සදාකාලීනව අහිමි වෙන්නේ පෙම්වතුන්ට. එයට හේතුව පෙම්වතියන් තමන්ට අහිමි වූ ජීවිතය තුළ දුක දරා ගනිමින් හෝ ජීවත් වීම. එහෙත් පෙම්වතාට බොහෝ විට එසේ හැකි වෙන්නේ නැහැ.
හිත රිදවාගෙන පිටත් වන මව එදිනම කොළඹ යන්නේ නැහැ. ප්‍රදේශයේ තානායමක නතර වෙනවා. ''හෙට උදෙන් ගිහින් අම්මව බලලා ආවොත් හොඳයි නේද'' යනුවෙන් චංචලා කරන යෝජනාවට තේමිය එකඟ වෙන්නේ නෑ. ''මං කවද හරි අම්මව බලන්න යන්නේ ඔයාව ලේලි හැටියට එයා පිළිගත්තු දාට'' ඇත්තටම තේමියගේ මේ සිතිවිල්ල නරුමවාදීයි කියලා මටත් ඒ වෙලේ සිතුණා. මොකද, මොනවා වුනත් ඒ ඔහුගේ මව. මවක් දරුවා වෙනුවෙන් කරන කැප කිරීම, ඇගේ ආත්මාර්ථකාමී වුවමනාවන් හමුවේ වුණත් අපිට අමතක කරන්න බෑ. චංචලාව පිළි ගත්තත් නැතත් ඔහුට පුළුවන් මව ගැන බලන්න. එහෙත් ටිකක් දුර කල්පනා කරගෙන යද්දි තමයි මටත් හිතුණේ ඔහුගේ සිතිවිල්ල නිවැරදියි කියන එක. මව ඔහුට ඇත්තටම ආදරේ නම්, ඔහුගේ යහපත ප්‍රාර්ථනා කරනවා නම් ඔහුගේ සතුට වෙනුවෙන් තම පටු වුවමනාවන් පැත්තකින් තියන්න පුළුවන් වෙන්න ඕනේ. එහෙම කරන්න බැරි නම් ඇත්තටම නරුමවාදී වෙන්නේ ඔහුගේ මවයි.
ආදරය පිළිබඳ ශෝචනීය සිදුවීම්වලදී ගැහැනු ළමුන්ගේ පැත්තෙන් ඇහෙන පොදු කතාව තමයි, එයා රාගය ඉටු කර ගන්නකම් පණ දෙන්න වගේ හිටියා. ඊට පස්සේ එයාට මාව එපා වුණා කියන එක. තරුණයන්ගෙන් ඇහෙන්නේ, ''එයාට මට වඩා ලස්සන, එහෙමත් නැත්නම් පෝසත් කොල්ලෙක් සෙට් වුණාට පස්සේ මාව වහ කදුරු වගේ වුණා'' කියන එක.
දැන් මේ මුල් සිදුවීම ගත්තම එතන තරුණයා තුළ තිබුණු හැඟීම තමයි රාගය මතින් නිර්මාණය වුණු බලවත් ආශාව. 'ආශාවේ' මූලිකම ස්වභාවය තමයි 'එය ඉටු වූ වහා අතෘප්තියට පත් වීම'. මේ නිසා හැමදාම 'ආශාව' තියා ගන්න නම් ඒක කවදාවත් 'පරිපූර්ණ' තත්වයට පත් වෙන්න දෙන්න හොඳ නෑ. අඩුවක් තියා ගන්න ඕනෙ... පරිපූර්ණ වුණු ගමන් ආශාව 'අතුරුදන්' වෙනව.
ඒ යුවතියන්ටත් පුලුවන් වුණා නම් පෙම්වතුන්ව සම්පූර්ණ තෘප්තියට පත් වෙන එක වලක්වාගන්න, ඔවුන්ට හැකි වෙන්න තිබුණා සමහර විට ඔවුන්ව රඳවා ගන්න. හැබැයි කාමය සන්සිඳවා ගෙන යන්නම එන අය නම් ඉටු වුණත් නැතත් නවතින්නේ නෑ. ඔවුන් එන්නේම යන්න බලාගෙන. ඉටු වුණත් යනවා. නොවුණත් යනවා.
ඉන්න කොල්ලට වඩා ලස්සන උගත් ධනවත් කොල්ලෙක් හමු වුණාම කෙල්ලට පරණ කොල්ලා පේන්න ගන්නේ හරියට ලොම් හැලුණු දිරා ගිය බල්ලෙක් වගේ. ඉතින් එයා ඉතාම ඉක්මනින් එයා වෙතින් පලා යනවා. ඒක වලක්වන්න බෑ. නමුත් යම් දවසක මේ අයගෙන් කොටසකට යථාර්ථය අවබෝධ වෙනවා. තවත් කොටසකට අවබෝධ නොවුණත් ජීවිතය නීරස වෙනවා.
ඒත් ඉතින් පරිපූර්ණ නොවී ආශාවක් තියා ගන්න නම් බාහිරින් එන බාධක තියෙන්න ඕන. විවාහය තුළ තියෙන සම්බන්ධය එපා වෙලා, අනියම් සම්බන්ධතා කියන එක බොහෝ අයට ඉතාමත් රසවත් අත්දැකීමක් වෙන්න මූලිකම හේතුවක් තමයි මේක. තව හේතු තියෙනවා. මොකද අනියම් සම්බන්ධයක් කියන්නේ ජීවිතයත් මරණයත් අතර අතුරේ යාමක්. ඒ නිසා කවදාවත් පරිපූර්ණ තත්වයට පත් වෙන්න අවස්ථාවක් නෑ... අපි හිතමු නිකන් හරි මේ දෙන්නා පැනලා යනවා කියලා විවාහ වෙන්න. ඉතාම ඉක්මනින් දෙන්නට දෙන්නව එපා වෙනවා.
දැන් බලන්න යුවතියන් බිකිනි ඇඳගෙන පිහිනුම් ක්‍රීඩාවේ යෙදෙනවා. ජිම්නාස්ටික් කරනවා. ඒව දකින පිරිමින්ට බොහෝ විට සෙක්ස් හැඟීම් ඇති වෙන්නේ නෑ. ඒත් යාන්තම් සායක් ටිකක් කොට වුනාම, බ්ලවුසයක අත් කොට වුණාම, කර පුළුල් වෙලා පියයුරු යාන්තම් පේන්න ගත්තම ඔවුන් බොහෝ කලබල වෙනවා. හැඟීම් පාලනය කරගන්න බැරි පිරිමි මෙහිදී කාන්තාවන්ගේ ඇඳුම් පාලනය කරන්න සදාචාරවාදී නිර්නායක ඉදිරිපත් කරන්න ගන්නවා. මෙතනදී වෙන්නෙත් අර දේමයි. ඒ කියන්නේ මුල් අවස්ථාවේදී අපේ ආශාව කියන එක පරිපූර්ණ තෘප්තියට පැමිනෙනවා. ඒ නිසා එය ඒ හාම අතුරුදන් වෙනවා. ඒත් දෙවන අවස්ථාවේදී ආශාවෙන් ඉතාම ස්වල්පයයි සපුරා ගන්න ලැබෙන්නේ. ඒ නිසා ආශාව කියන දේ තව දුරටත් වර්ධනය වෙනවා.
එතකොට, කෙනෙක් අහන්න පුළුවන් එහෙනම් නිල් චිත්‍රපට මේ තරම් ජනප්‍රිය වෙලා තියෙන්නේ කොහොමද කියලා. එතන පදනම් වෙන්නේ රාගය මත. එනම් ලිංගික හැඟීම. ඒවා තුළ කාන්තා ශරීරය පදනම් කරගත් ශුංගාරය කියන දේ නෑ... සංසර්ග කේන්ද්‍රීයත්වය පමණයි දකින්න තියෙන්නේ. රාගය කියන එක හෝමෝන තියෙනකම් උත්පාදනය වෙන හැඟීමක්. ඒ වගේම තමයි ඒක අපි විසින් භෞතිකව අත් විඳින අත්දැකීමක් නෙවි. දෘෂ්‍යමය අත්දැකීමක්. ඒක අපි විඳින්න්නේ ඔලුවෙන්. ඒ කියන්නේ මනසින්. හැම වෙලාවේම අපි ඔලුවෙන් මවා ගන්න අත්දැකීම භෞතික අත්දැකීමට වඩා උත්කර්ෂවත්. මේ නිසා තමයි සමහර අය හැඟීම් පහල කර ගන්න කියලා නිල් චිත්‍රපටයක් ප්ලේ වෙන්න තියලා රමණයේ යෙදෙන්නේ. මොකද සැබවින් අත්දකින දේ තුළ අර බලාපොරොත්තු වෙන රසවත් බව නෑ.
අනෙක් එක නිල් චිත්‍රපට කියන්නේ විශාල කර්මාන්තයක්. එක් දිනක් තුළ විශාල ප්‍රමාණයක් ලෝකයේ නිෂ්පාදනය වෙනවා. ඒ තුල ලමුන් යොදා ගැනීම, විකෘති ක්‍රියා ඉතාමත්ම බහුලයි. ඉතින් මේ තුළින් පෙන්නුම් කරන්නේ මොකක්ද... අර ආශාවේ න්‍යායම තමයි. එකක් බැලුවාම ඒක එපා වෙන නිසා අලුත් එකක් නිෂ්පාදනය වෙනවා. ඒවත් එපා වෙනකොට විකෘති ක්‍රියා තුළට යොමු වෙනවා. මේකේ කෙලවරක් නෑ.
දැන් කෙනෙකුට හිතෙන්න පුළුවන් ලෝක ස්වභාවය මෙහෙම නම් ජීවිතය කියන්නේ හරිම නිෂ්පල දෙයක්නේ කියලා. නෑ එහෙම නෑ. ජීවිතය බොහොම අර්ථවත් උත්කර්ෂවත් දෙයක්. ඒත් ඒක ලඟා කර ගන්න නම් අපේ සිත් ප්‍රභාශ්වර වෙන්න ඕන. පරාර්ථයෙන්, ආදරයෙන් සිත් පිරී යන්න ඕන. එහෙම සිතක් ලඟ අතෘප්තිය කියන වචනයට ලැගුම් ගන්න අවසර නෑ.
හාමුදුරුවරු බණට කියනවා, ලෙඩ වෙන නිසා, මහලු වෙන නිසා, මරණයට පත් වෙන නිසා මේ ජීවිතය අසාරයිලු. ඒ නිසා ජීවත් වෙන එක නතර කර ගන්නලු. මේ තුළ ඇත්ත වශයෙන්ම තියෙන්න අධික රාගය සහ ආශාවත්, ඒවා රිසි පරිදි ඉටු කර ගන්න ඉඩ ලැබෙන්නේ නැතිනම් එහෙම ජීවිතේ මට ඕනෙම නෑ කියන ද්වේශය නෙවිද... ලෙඩ වෙන්නේ නැති, මහලු වෙන්නේ නැති, මරණයට පත් වෙන්නේ නැති ජීවිතයක් තියෙනවා නම් නිවන ඕනේ නෑ. එහෙම නැති නම් ජීවිතය එපාම එපා....
කාන්තාවකට බුදු වෙන්න බැහැ, එයා පිරිමි ආත්මයක් ලබලා ඕනි එහෙම වෙනවා නම් වෙන්න... මෙහෙමලු ධර්මයේ සඳහන් වෙන්නේ. ඒත් ඒ සඳහා මොනවා හරි හේතුවකුත් දක්වලා ඇති. ඒක හොයා ගන්න උත්සාහ කළත් මේ අවස්ථාවේ නොහැකි වුණා. ඒ හේතුව හරියටම නොදැන මේ ගැන කතා කරන එක නිශ්ඵලයි කියලා ඔබට හිතෙන්න පුළුවන්. ඒක එහෙම නොවෙන එක වලක්වන්න අපි වෙනත් දිශාවකින් ඒ හේතුව හොයන්න ප්‍රවිශ්ට වෙමු. කිසියම් තැනකට ලඟා වෙන්න එකම මගක් නෙවිනේ තියෙන්නේ... මඟවල් ගොඩක් තියෙන්න පුළුවන්. ඒ වගේම අලුත් මගක් හදාගෙනත් පුළුවන්.
ධර්මයේ සඳහන් වෙන ආකාරයට, බුදුන් වහන්සේ කාන්තාවට පැවිදි වීම සඳහා අවස්ථාව දීමටවත් මුලින් කැමති වෙලා නැහැ. දැන් සිදුහතුන් ජීවිතය කැප කරලා සෙව්වේ මොකක්ද... ජීවිතයේ පරම විමුක්තිය. ඒක අවබෝධ කරගත්තට පස්සේ උන්වහන්සේට උවමනා වුණේ සකල සත්වයා වෙත පතල මහා කරුණාවෙන් ඒ තමන් වහන්සේ අවබෝධ කරගත් සත්‍යය හුදී ජනයාගේ ජීවිත වලටත් අවබෝධ කර දීලා ඔවුන්ටත් විමුක්තිය අත් කර දීම. මෙතනදී කාන්තාවත් ඒ විමුක්ති මග ගමන් කිරීම සඳහා උත්සාහ ගත්තා.
''බුදුරදුන් කිඹුල්වත්පුර නීග්‍රෝධාරාමයේ වැඩ සිටියයදී මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමිය උන්වහන්සේ කරා එලඹ වැඳ එකත්පසක සිට කාන්තාවට බුදු සසුනේ පැවිදි උපසම්පදාව ලබා දෙන මෙන් ඉල්ලා සිටියාය. බුදු රජාණන් වහන්සේ එම ඉල්ලීම පළමු, දෙවන හා තෙවන වරටත් ප්‍රතික්ෂේප කළහ. එහිදී උන් වහන්සේ දේශණා කළේ ''තථාගත ශාසනයේ කාන්තා පැවිද්ද තමන්ට රුචි නොවන බැවින් ඒ කැමැත්ත අත්හරින්න'' යනුවෙන්.
''බුදු සසුනේ කාන්තාව පැවිදි වීම වනාහී වැඩුණු ඇල් වී කෙතක බොල් වී වැඩීමක්'' ලෙසින් උපමා කළ බව චුල්ලවග්ග පාලියේ භික්ඛු නික්ඛන්ධකයේ දැක්වෙනවා.
කොහොම වුණත් මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමිය සිය උත්සාහය අත්හැරියේ නෑ. ඇය, බුදුන් වහන්සේ ඊලඟට වස් වැඩ සිටි විශාලා මහනුවර කූඨාගාර ශාලා විහාරයට ශාක්‍ය කෝලිය කුමාරවරුන්ගේ දෙරට බින්දෑවරුන් පන්සියයක් කැටුව, කෙස් වැටි කපා හැර, කහ වස්ත්‍ර පොරවා මැටි පාත්‍ර ගෙන ඉතා දුක සේ සැතපුම් ගණනාවක් මග ගෙවාගෙන උන්වහන්සේ හමු වීමට පැමිණියා.
යොදුන් පනස් එකක් මග ගෙවාගෙන ආපු නිසා මේ අයගේ ඉදිමිලා තිබුණා. ශරීර දදියෙන් තෙත් වෙලා. හොඳටම වෙහෙසයි. මේ නිසා මේ පිරිස විහාරයට ඇතුල් නොවී දොරටුව අබියස ශෝකීව සිටියා. ආනන්ද හිමියන්ට තමන් පැමිණි අරමුණ ප්‍රජාපතී ගෝතමිය පැවසුවා. ඉතින් ආනන්ද හිමියන් මේ බව බුදු හිමියන්ට සැල කළාම උන්වහන්සේ කලින් වගේම එම ඉල්ලීම එක හෙළා තෙවරක්ම ප්‍රතික්ෂේප කර තිබෙනවා.
ඒත් ආනන්ද හිමියන්ගේ බලවත් උනන්දුව සහ පෙරැත්තය නිසාම මහා ප්‍රජාපතිය ප්‍රමුඛ කාන්තා පිරිසට බුදු සසුනේ පැවිදි වීම සඳහා අවස්ථාව හිමි වී තිබෙනවා. හැබැයි කොන්දේසි සහිතව. ඒ, ''අෂ්ට ගරු ධර්ම'' නම් කොන්දේසි 8ක් යටතේයි.
1. උපසම්පදාවෙන් වසර 100ක් ගත වූ මෙහෙණියක වුවද එදින උපසපන් වූ භික්ෂුව දැක වැඳුම් පිදුම්, හුනස්නෙන් නැගිටීම් ආදී ගෞරව කළ යුතුය.
2. භිෂුණිය, තමාට අවවාද ලබා ගැනීමට සුදුසු භිෂුවක නොමැති ප්‍රදේශයක වූ මෙහෙණවරක වස් නොවිසිය යුතුය.
3. අඩ මසක් පාස මෙහෙණිය විසින් භික්ෂු සංඝයාගෙන් පොහොය විචාල කළ යුතුය.
7. කවර කරුණක් නිසා හෝ භික්ෂුණිය විසින් භික්ෂුවකට ආක්‍රෝෂ පරිභව නොකළ යුතුය.
8. භික්ෂුණිය විසින් භික්ෂූන්ට අවවාද නොකළ යුතු අතර භික්ෂූන්ගේ අවවාද පිළිගත යුතුය.
මේ කොන්දේසි ටික දිහා බැලුවාම ඉතාම පැහැදිලිව පේන සරල කාරණය තමයි කාන්තාව පාගාගෙන සිටීමේ වුවමනාව. කෙනෙක්ට තව කෙනෙක් පාගා ගන්න වුවමනා වෙන්නේ හේතු දෙකක් නිසා. එකක් එයාව සූරා කෑම. අනෙක එයා තමන්ට අභියෝගයක් වීම. භික්ෂු සසුනේ සම්ප්‍රදාය තමයි උපසපන් වූ දින පිලිවෙලට අනුව ඔවුනොවුන්ට ගරු සත්කාර කිරීම. ඒත් කාන්තාවට පමණක් එය අහිමි කරලා උපසම්පදාවෙන් වසර 100ක් ගත වුනත් අද උපසපන් වූ භික්ෂුවට වැඳිය යුතු බවට දාන කොන්දේසිය මොන තරම් නිර්ලජ්ජිත එක්කද... මේ වගේ කොන්දේසියක් බුදු කෙනෙක් ඉදිරිපත් කරනවා නම් බුද්ධත්වය කියන්නේ කුමක්ද කියන පැනය මතු වෙනවා.
ඒ වගේම කෙනෙක් තව කෙනෙක්ට වඳින්නේ, ආසනයෙන් නැගිටින්නේ එයා කෙරෙහි ඇති ගරුත්වයෙන්. ඒක ගරු කරන්නාගේ හදවතින් පැමිණිය යුතු දෙයක්. මට ගරු කරපන් කියා කෙනෙක් එහෙම ඉල්ලනවා නම් ඒ පුද්ගලයා කවරෙක්ද යන්න කියන්න ඕනේ නැහැනේ. මේ වගේ තිරස්චීන අදහස් බුදු දහම තුළට ඇතුලත් වී තිබීමෙන් පැහැදිලි වෙන්නේ එය කොයි තරම් නම් දුරකට අනුගාමිකයන් විසින් විකෘති කර තිබෙනවාද යන්න.
දහමට, බුදුන් වහන්සේට කළ හැකි ඉහළම නිගරු කිරීම් කර ඇත්තේ වෙනත් මිත්‍යා දෘෂ්ටිකයන් විසින් නොව ඒ මග යන්නේ යයි කියමින් තමන් එහි උරමකරුවන් ලෙසින් ක්‍රියාකරමින් මේ විදියට දහම විකෘති කළ පුද්ගලයනුයි.
''ගෙදර බුදුන් අම්මා'' යයි ධර්මයේම සඳහන් වෙනවා. ''අමා මෑනි'' ලෙසින් බුදු හිමියන්ව හඳුන්වා තිබෙනවා. ඉතින් එහෙම ගරුත්වයක් කාන්තාවට එක් පසෙකින් දෙන අතරේ මෙහෙම දෙයක් වෙන්නේ කොහොමද... ඒ ඒ පුද්ගලයන්ගේ අදහස් මෙහිලා හේතු වී තිබෙන බව කියන්න පුළුවන්.
අනෙක් අතට, බුදු හිමියන්ට කාන්තාවට විමුක්තිය අත් කර දිය යුතු බවට අවබෝධ කරවන්න, මාර්ග ඵලයක්වත් ලබා නැති ආනන්ද හිමියන් වුවමනා වුණාද... කතාවේ හැටියට, ආනන්ද හිමියන් නොවෙන්න කාන්තාව කියන මිනිස් අර්ධය සඳහා විමුක්ති මාර්ගයක් නෑ කවදාවත්. ඒ සඳහා ඇය අනිවාර්යෙන්ම පිරිමි ආත්මයක් ලබන්න ඕනේ... ඒත් කාන්තාවක් තිරිසන් ආතමයක උපත ලැබුවත් ඒත් කාන්තාවක් ලෙසින්ම බවට ධර්මයේ සඳහන් වෙනවා කියලා ධර්ම දේශනාවකදී සඳහන් වෙලා තියෙනවා. ඒ විදියට බැලුවාම ආනන්ද හිමියන් නොවෙන්න කවදාවත් කාන්තාවට විමුක්තියක් නෑ.
සකල සත්වයාට උපත දෙන, මහ පොළවේ ජීවත් වෙන්න හයි හත්තිය ලැබෙනකල් මහා කැප කිරීමකින් හදා වඩන, බුදු වරයෙක්ටත් උපත දෙන, කාන්තාවට විමුක්ති මාර්ගය ඇහිරෙනවා සම්පූර්ණයෙන්ම ආනන්ද හිමියන් නොවෙන්න... මට කල්පනා වෙන්නේ මේ වගේ කතා කියූ අය කුමන අපායක ඇතිද යන්න....
'නිවන' කියන්නේ අපේ පැවැත්ම සසරටම බලපාන පරිදි නවතා දැමීම. එතකොට දිවි නසා ගැනීම කියන්නේ අපේ මේ ජීවිතය පමණක් අවසන් කර ගැනීම. දැන් මෙතන තියෙන ප්‍රශ්නේ, ධර්මය තුළත් නීතිය තුළත්, ආචාර ධර්ම තුළත් දිවි නසා ගැනීම පාපයක්, අපරාධයක්, නොකළ යුත්තක් ලෙසින් සඳහන් වෙද්දී, 'නිවන', පරම සැප ඇති ඒ වගේම මේ ලෝකයේ ඇති උත්තරීතරම දෙයක් ලෙසින් ප්‍රකාශ වීම.
දිවි නසා ගත්තොත් අහිමි වෙන්නේ මේ ජීවිත කාලය පමණයි. නැවත අලුත් තැනකින්, අලුත් ආකාරයකින් අලුත් ජීවිතයක් පටන් ගන්නවා. ඒත් නිවන් දැක්කොත් සහමුලින්ම අපේ ජීවිතය එතනින් අහිමි වෙනවා. ඉතින් එහෙම බලනවා නම් විශාලතම අපරාධය වෙන්නේ නිවන් දැකීම නෙවිද...
කෙනෙක් දිවි නසා ගන්න හිතන්නේ මේ ජීවිතයේ දුක් පීඩාවන් දරා ගන්න බැරිව. කෙනෙක් නිවන් දකින්න හිතන්නේ මේ ජීවිතයේ නොව, හැම ජීවිතයකම වාගේ දකින්න ලැබෙන දුක් කරදර විඳින්න තියෙන අකමැත්තෙන්. ඉතින් මේ දෙක අතර වෙනසක් තියෙනවාද..?
ඉතින් මෙහෙම බැලුවාම හරි නම් මිනිස්සුන්ට දිවි නසා ගැනීම සඳහා හැම උපකාරයක්ම කරන්න ඕනේ... දිවි නසා ගැනීම සඳහා පහසුකම් ව්‍යාප්ත කරන්න ඕනේ... ඒත් වෙන්නේ ඒකේ අනෙක් පැත්ත. ඒ ඇයි....?
අපි හිතමු බැරි වෙලාවත් සමාජයෙන් අඩක් හෝ ආසන්න පිරිසක් නිවන් දකින්න සමත් වෙනවා කියලා. එහෙනම් අනිවාර්ය ලෙසම නීතිය දේශපාලනය මැදිහත් වෙලා මේ නිවන් දකින එකටත් තහංචි පනවන්න අනිවාර්ය ලෙසම කටයුතු කරනවා. මොකද සමාජයේ පැවැත්ම එතනදී අර්බුදයට යන නිසා. නිවන් මග යන්න අවම වයස් සීමාව අවුරුදු 60 හෝ 65 ඉක්මවන්න ඕනේ කියලා නීතියක් අනිවාර්ය ලෙසම එනවා. නිවන් මග කියා දෙන අයත් ඒක අනුමත කරාවි තමන්ට උපාසක උපාසිකාවන් කියන පිරිස නැති වෙලා යන හින්දා...
සමාජයෙන් වැඩි පිරිසක් නිවන් දකින්න ගියොත් උපත් අනුපාතය එන්න එන්නම අඩු වෙන නිසා නිවන් දැකීම උදෙසා වන සීමාවන් තව තවත් පුළුල් වෙන්න ඉඩ තියෙනවා. සමහර විට සම්පූර්ණයෙන්ම තහනම් කරන්න වුණත් ඉඩ තියෙනවා. ඒත් දැන් අපි කතා කරන නිවන ලඟා කරගන්න බොහොම අසීරුයි. නිවන් දැක්ක කෙනෙක් හොයා ගන්නත් නෑ... නිවන් මග දන්න, ඒ ගැන කියා දෙන, ඒ මග යන අය පමණයි ඉන්නේ. ඒ නිසා සමාජයට කිසිම බලපෑමක් නෑ. ඒ නිසා එවැනි ප්‍රතිවිරෝධයක් එන්නේ නෑ.
හැබැයි මෙතනදී තව දෙයකුත් වෙන්න පුලුවන්. ඒ තමයි සමාජය තුළ නිවන කියන එක අධි තක්සේරුවකට භාජනය වෙලා ඒක ජීවිතයේ ලැබිය හැකි පරම විමුක්තිය ලෙසින් පෙනී යනවා නම් ඒ සමාජය අතුරුදන් වෙලා ගියත් කමක් නෑ කියලා සම්පූර්ණයෙන්ම එයට ආධාර අනුබල ලැබෙන්නත් පුළුවන්.
දිවි නසා ගැනීම පාපයක් වෙලා, දුර්වලකමක් වෙලා, නිවන් දැකීම ලොකුම කුසලයක්, උත්තරීතරකමක් වෙන තැන මොකක්ද... ඒ තැන තමයි, නිවන් දකින්න නම් අපේ සිත පාරිශුද්ධ වෙන්න ඕනේ කියන තැන. ඒ කියන්නේ ලෝබ, ද්වේශ, මෝහ තුනෙන් අපේ සිත මිදෙන්න ඕන. එතකොට, සසර ගමන සඳහා වන ශක්තීන් ඇන හිටීමක් සිදු වෙන බවයි සඳහන් වෙන්නේ. නමුත් කෙනෙක් දිවි නසා ගන්නේ ලෝබ, ද්වේශ, මෝහ තුනම එක් වෙලා වෙන්න පුලුවන්.
ඉතින් කෙනෙක් ඉපදීමට, ලෙඩ වීමට, මරණයට පත් වීමට, වියපත් වීමට, ප්‍රියයන්ගෙන් වෙන් වීමට බියෙන් නිවන් දකින්න හිතනවා නම් එතන තියෙන්නෙත් ලෝභ, ද්වේශ, මෝහ තුනම නෙවිද...? මේ දේවල් උපේක්ෂාවෙන් දරාගෙන ජීවිතයට මූණ දෙන්න බැරිකම තුළ තියෙන්නේ අධික රාගය, තන්හාව, ද්වේශය සහ මෝහය.
අපේ සිත් තුළ, අලෝභය, අද්වේශය, අමෝහය ඇති වෙලා නම් ඒ ජීවිත තුළ පුදුමාකාර නිවීමක්, ශාන්තියක්, සැනසීම, ප්‍රභාෂ්වර බවක්, ප්‍රඥාවන්ත බවක් දිස් වෙන්න ඕන නේද... සිත් තුළ ආදරය, කරුණාව දයාව උතුරලා යන්න ඕනේ.... ඒත් නිවන් මග ගැන අපට කියා දෙන බොහෝ අය තුළත්, ඒ මග ගමන් කරනවායයි කියන බොහෝ අය තුළත් දැක ගන්න තියෙනවාද ඒ ලක්ෂණ....
ඒ වෙනුවට දකින්න තියෙන්නේ සාමාන්‍ය අයටත් වඩා පහළ වැටුණු මානසික තත්වයන්. සමහර අය විකෘති ලිංගික ආශාවෙන් පෙළෙනවා. තවත් අය වෙනත් ලිංගික නියුරෝසීය රෝගීන්. තවත් අය ජීවිතය හොඳටෝම කලකිරිලා. ඔවුන්ගේ ජීවිත තුළ සතුටක් කියා දෙයක් ඇත්තේම නෑ. තවත් අය අත්හරිනවා යයි කියමින් දේවල් බදා ගනිමින් සිටිනවා. බලය වෙනුවෙන් උමතු වී කටයුතු කරමින් සිටිනවා. සම්පූර්ණයෙන්ම දෙබිඩි ජීවිත තමයි මේ අය ගත කරමින් සිටින්නේ. ඒ අනුව අපිට පේනවා මොකක්දෝ වරදක් මෙතනදී සිදු වී ඇති බව. ඇත්තටම මොකක්ද අපිට වැරදුණු තැන...?
ඒ වැරදුණු තැන තමයි, ජීවිතයට බියෙන් හෝ අධික රාගයෙන් ජීවිතය කිසිම දුකක් කරදරයක් නැතිව පරිපූර්ණ සැපයෙන්ම ගෙවිලා යන්නේ නැති නම්, ඒ කියන්නේ ඉපදීම දුකක් වෙන්න බෑ, ලෙඩ දුක් හැදෙන්නම බෑ, වියපත් වෙන්න බෑ, මැරෙනවා නම් ඒ අවුරුදු දහස් ගණනක්වත් ජීවත් වෙලා, ඔන්න ඔය ආකාරයෙන් ලැබෙන්නේ නැති නම් මට ඒ ජීවිතය එපා, ඊට වඩා හොඳයි මේ ඉපදීම සම්පූර්ණයෙන්ම නැති කරලා දාන එක කියලා හිතලා කටයුතු කරන එක. නමුත් මේ මගින් කවදාවත් අපිට අපේ සිත් පාරිශුද්ධ බවට පත් කර ගන්න බෑ තව දුරටත් අපවිත්‍ර වෙනවා හැරෙන්න.
එහෙනම් මොකක්ද නිවැරදි මඟ... ඒක තමයි අපේ සිත පරාර්ථයෙන් පුරවා ගන්න එක. ඒ තුළ ලෝභ, ද්වේශ, මෝහ වලට හේතු වෙන බොහෝ සිතිවිලි ක්ෂය වී යනවා. ඉන් පස්සේ අපිට තීරණය කරන්න පුළුවන් දිගටම පැවැත්ම තුළම ඉඳිමින් එහි ලඟා කරගන්න පුළුවන් උත්තරීතරම තත්වයක් වෙතට ගමන් කරනවාද, එහෙමත් නැත්නම් උපේක්ෂාවෙන් යුතුව පැවැත්ම නතර කිරීමට ක්‍රියා කරනවාද කියන එක. අපි කවුරුවත් දන්නේ නෑ අපේ සිත් ඉතාම පවිත්‍ර බවට පත් කර ගත්තොත් පැවැත්ම තුළ ලඟා කර ගන්න පුළුවන් උත්තරීතර තත්වය, විඳීම මොකක්ද කියන එක... දිව්‍ය, බ්‍රහ්ම වැනි පැවැත්මවල් ඒ වගේ ජීවිතවලට සාමාන්‍යයෙන් නිදසුන් හැටියට දැක්වෙනවා.
නමුත් අපි ඒවායේ ජීවිත විඳීම, සිතේ පවත්නා ශාන්තිය, සතුට කොයි වගේ වෙන්න පුළුවන්ද කියලා හොයා බලා නෑ... ඒ වගේම නිවනටම ප්‍රමුඛස්ථානය දීම නිසා, අපේ සිත් පැවැත්ම තුළ කොයි තරම් උත්තරීතර දුරකට ගෙනියන්න පුළුවන්ද කියන එක සම්පූර්ණයෙන්ම අවධානයෙන් ගිලිහිලා තියෙනවා. ඒ ගැන කිසිම කෙනෙක් සොයා බලන්නේ නෑ. ජීවිතයේ විමුක්තිය පිළිබඳ ගමන් මාර්ගයේදී කෙනෙක් නිවන හෝ පැවැත්ම කියන දේ තෝරා ගන්න ඕනේ ඒ දෙකම ගැන අවබෝධයෙන්.
කවර හෝ ක්ෂේත්‍රයක ප්‍රගමනය සඳහා 'විචාරය' කියන දේ විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කරනවා. ඒත් අපේ රටේ විචාර කලාව යනු, තමන්ගේ කුමක් හෝ වාසි ප්‍රයෝජනයක් වෙනුවෙන් විචාර න්‍යායන් 'කෙන්ද කන්ද කිරීමේ' ක්‍රමයට අනුව උපයෝගී කර ගන්නා හෝ තමන්ට භෞතිකව හෝ මනෝමූලිකව හෝ තරගයක් ඇති පුද්ගලයන්ව විනාශ කිරීම සඳහා හෝ භාවිතා කරන උපකරණයක් පමණයි.
මේ බව තමන්ට අසාධාරණයක් සිදු වූ විට බොහෝ අයත්, මධ්‍යස්ථ ඉතාම සුළු පිරිසකුත් පිළිගන්නා සත්‍යයක්. මේ වන විට සකල විධ කලාවන්ගේ තියෙන පරිහානියට එක් හේතුවක් විචාර කලාවක් නොමැති වීම. නමුත්, එය ප්‍රමුඛම හේතුව නොවෙයි. ලෝකය තුළ සිදු වූ ආර්ථික හා එමගින් ඇති වූ සමාජයීය වෙනස්කම් තමයි ප්‍රමුඛම සාධකය.
සමාජයට යුග මෙහෙවරක් ඉටු කළත් එය ඇගයීමට ලක් නොවූ අය බොහෝ සිටිනවා. ඉන් මේ මොහොතේ අපේ අවධානයට ලක් වූ දෙදෙනෙක් තමයි ළමා ලෝකයේ සුරංගනාවිය ලෙසින් හැඳින්වෙන ජානකී සූරියාරච්චි සහ සිංහල පරිගණක සාහිත්‍යයේ පුරෝගාමියෙක් වන එන්. පී. විජේරත්නයන්. මේ දෙදෙනාටම එසේ වීම සඳහා බලපෑ ප්‍රමුඛම හේතුව, ඉතා සීමිත පාඨක පිරිසක් සිටින, කියවීමේ සංස්කෘතියක් නැති අපේ රට තුළ, ඔවුන්ගේ සුවිශේෂ හැකියාවෙන් වෙළඳ පළ තුළ විශාල වශයෙන් සාර්ථක වීම.
මේ තුළ ඔවුන්ගේ සගයන් ඊර්ෂ්‍යාවෙන් මිරිකී වෛර බැඳ ගත්තා. ඔවුන්ගේම ක්ෂේත්‍රයේ නොවුණත් 'කලාකරුවන්' යන කුලකයට අයත් වීම නිසා, තමන්ට නොමැති සාර්ථකත්වයක් අත් කරගැනීමේ වේදනාව තුළ අනෙක් කලාකරුවනුත් ඒ මගම ගනු ලැබුවා. එහෙත් ඔවුන් සතු හැකියාවන් ජනතාවගේ හදවතට ආමන්ත්‍රණය කළ හෙයින් ඔවුන් ජනතාවගේ හදවත තුල ආදරයෙන් ලැගුම් ගත්තා.
කියවීමට නොසන්සිඳෙන ආශාවකින් සිට මගේ කුඩා කාලයේ පොත් හළකට ගිහින් පුංචි ළමා කතා තෝරන විට මගේ සිත් ගැනීමට සමත් වුණේ ඉන් එකක් පමණයි බොහෝ විට. එයත් වෙන තෝරා ගැනීමක් සඳහා ඒ පොත් මිටියේ වෙනත් එකක් නොමැති වීම තුළ. බොහෝ පොත්වල නිමාව ඉතාම ප්‍රාථමික තත්වයේයි තිබුණේ. අක්ෂර වර්ග හා ප්‍රමාණය, කඩදාසි වර්ගය, පිට කවරය, චිත්‍ර මේ කිසිවක් සිත් ගන්නා තත්වයේ තිබුණේ නෑ. ළමා මනස අවබෝධ කරගනිමින් ඒවා නිර්මාණය වී නොතිබීමයි ඊට හේතුව.
කුඩා කාලයේ අපේ සිත් ගැනීමට සමත් චිත්‍ර හා කතා රචකයන් සිටියේ අතලොස්සක් පමණයි. සිබිල් වෙත්තසිංහ, පියල් සමරවීර, හිඟුල්වල දිසානායක ඉන් කිහිප දෙනෙක්. විජය පුවත් පතේ තවත් ළමා සිත් බෙහිවෙන් ඇද ගැනීමට සමත් චිත්‍ර ශිල්පියෙක් සිටියත් අවාසනාවට එතුමාගේ නම මගේ මතකයට පැමිණෙන්නේ නෑ මේ අවස්ථාවේ.
කොහොම වුණත් කියවීමේ නිති පිපාසයෙන් සිටි අපට ප්‍රමාණවත් තරම් කතා මේ කලාකරුවන්ගෙන් හිමි වුණේ නෑ. යම් තරමින් හෝ අපේ සිත් ඔවුන් මැවූ ලෝකය තුළ රඳවා ගැනීමට හැකි වුණේ විජය වැනි පුවත් පතකින් සති පතා හමු වූ නිසයි.
අපේ කුඩා කාලය එසේ ගෙවී ගියත් මේ යුගයේ කුඩා දරුවන් අතිශයින්ම වාසනාවන්ත වී තිබෙන්නේ සාහිත්‍ය ලෝකයට ජානකී නම් ඔවුන්ගේ සුරංගනාවිය පැමිණීම නිසයි. ළමා ලෝකය ඇය නිසා කොතරම් විචිත්‍ර වී තිබෙනවාද යන්න ඇය ලබා තිබෙන විශාල ජනතා ආදරය තුළින් පමණක් නොව මගේ පෞද්ගලික අත්දැකීමක් තුළින්ද වටා ගන්න පුළුවන්. පොත් හළක් ආරම්භ කිරීම සඳහා පොත් තොගයක් ගෙන ඒමේදී ගෙන ආ ළමා පොත් අතර විශාලම වශයෙන් තිබුණේ ඇගේ පොත්. ඒ, ලමා පොත් තේරීමේදී මගේ අතින් සිදු වූ දෙයක්.
තරුණයෙක් වුණත් ඒ අවස්ථාවේ මගේ ළමා ලෝකය මා වෙතට නැවත ගෙන ඒමට ඇගේ පොත් සමත් වුණා. ඒ පොත් සඳහා මගේ සිත කොතරම් ඇදී ගියාද කිවහොත් ඒවා අලෙවි කිරීම සඳහා යොදා ගැනීමට මගේ සිත ලෝබ වුණා. පසු කාලයක ඇගේ පොත් කියවන විට, චිත්‍ර, නිමාව පමණක් නොව ළමා ලෝකය තුළ වැජඹීමට ඇය තුළ පවත්නා සාහිත්‍යමය දක්ෂතාවද අවබෝධ කර ගැනීමට හැකි වුණා. ඒ සඳහා වන මනෝ විද්‍යාත්මක දැනුම, සමාජයීය දැනුම, භාෂා හැකියාව, පරිකල්පන ශක්තිය, ළමා ලෝකයේ ජීවත් වීමේ හැකියාව, නිර්මාණ ශක්තිය ආදී සියලුම හැකියාවන් මැනවින් ඒ තුළ දැක ගත හැකි වුණා.
ඇයට නොයෙක් නොයෙක් අවලාද නගන්නන් එසේ කරන්නේ අඩුම වශයෙන් ඇගේ පොතක් කියවාවත් නොවෙයි. සමහර විටක පෙරළා බලාවත් නොතිබෙනවා වන්නටත් පුළුවන්.
''එයාට යාන්තම් චිත්‍ර අඳින්නත්, පරිගණකයෙන් වර්ණ දාන්නත්, ඉංග්‍රීසි පොත්වලින් කොපි කරලා මොකක් හරි කතාවක් ගොතන්නත් පුළුවන්... ඒකෙන් තමයි එයා ඔය ජනප්‍රිය වෙලා තියෙන්නේ...''
මෙහෙම කිව්වේ ඇගේ ක්ෂේත්‍රයේවත් ඉන්න කෙනෙක් නෙවි. කාගෙන් හෝ අහන්න ලැබුණු දෙයක් කට පාඩම් කරගෙන.
සමහර පුද්ගලයන් ඇයට චෝදනා කළේ ඇය ප්‍රවීණ ළමා සාහිත්‍යවේදිනයක් වන සිබිල් වෙත්තසිංහයන්ගේ චිත්‍ර කොපි කර ඔය තත්වයට ආ බව. සමහර පාඨකයන් තුළත් විශ්වාසයක් තියෙනවා ඇය සිබිල් නැන්දාගේ ගෝලයෙක් වන බවට.
තවත් පුද්ගලයෙක් චෝදනා කර තිබුණේ ඇයගේ පොත් කියවන ළමුන් හිස්ටරිකයන් බවට පත්වන බවට. ඒත් ඔහු එසේ චෝදනා කළේ ඔහුගේ ඉතාම සමීප කෙනෙක්ගේ අසාර්ථකත්වය පිළිබඳ වේදනාව නිසා.
මෙවැනි ඉතාම ම්ලේච්ඡ ආකාරයේ පරිභවයන්, කුඩා ළමයෙක් වැනිම හදවතක් හිමි ඇය බෙහෙවින් වේදනාවට පත් කළ නිසා සාහිත්‍ය ලෝකයෙන් ඈත්ව ළමා කාටූන් නිර්මාණයට ඇයව යොමු කළාද යන අදහස මගේ සිතට එනවා. මේ කුරිරු ප්‍රහාරයන් හමුවේ තනිවම ඇය හඬා වැලපුණා ඇයට ඒවා දරා ගැනීමට නොහැකිව. ඒ බව මා සිතන්නේ කිසිවෙක් හෝ දන්නේ නෑ.
ළමා සාහිත්‍යයට ඇය කළ සේවය යාන්තමින් හෝ ඇගයීමට ලක් වූයේ වාර දෙකක් පමණයි.. ප්‍රථම වරට, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ ඇමතිවරයෙක් සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශය භාරව සිටියදී. ඊටත් පසු කාලයක 2015 වර්ෂයේදී.
අපි, ඊලඟ ලිපියෙන් විමසා බලමු, ජානකී සූරියාරච්චිගේ නිර්මාණ පිළිබඳව.
මිනිසා කියන්නේ සංකල්පීය සත්වයෙක්. ඒ කියන්නේ ස්වාභාවික ලෝකයක් වෙනුවට ඔලුවෙන් මවා ගත් ලෝකයක ජීවත් වෙන පුද්ගලයෙක්. අනෙකුත් සත්වයන්ගෙන් වෙනස්ව මිනිසාට විතරක් එහෙම වුණේ ඇයි...? ඒකට හේතුව ඔහුට හිතන්න පුළුවන් වීම. අනෙක් සතුන්ගේ සිතීමේ හැකියාවන් ඉතාමත් සීමිතයි. ඒ සීමිතභාවය තව දුරටත් වර්ධනය කරනවා ඔවුන්ට 'භාෂාවක්' කියලා දෙයක් නිපදවා ගන්න නොහැකි වීම නිසා. භාෂාවක් නොතිබුණා නම් ඉතින් මිනිසාත් අනෙකුත් සත්වයන්ගෙන් ඒ තරම් වෙනස් වන එකක් නැහැ. මොකද අපි හිතන්නෙත් භාෂාවක් තුළින් නිසා.
කොහොම හරි මෙහෙම සංකල්පීය සත්වයෙක් වීම නිසා මිනිසාට වුණු ''හොඳ'' වගේම 'නරකත්' තියෙනවා. ''හොඳ'' තමයි, ලෝකය, ජීවිතය ගැන අර්ථකථනයක යෙදෙන්න ඔහුට හැකි වීම. ඒ මගින් ජීවිතයේ විඳීම් පරාසය පුළුල් වීම. ඒ කියන්නේ ජීවිතය ලස්සන වීම. ඒ වගේම ඒ මගින් ඔහු නිපදවා ගත් ''දැනුම' නිසා ඔහුගේ භෞතික ජීවිතයත් වඩ වඩාත් සැපවත් සහ ස්ථාවර වුණා.
''නරක'' තමයි, ඔහු විසින් ලෝකය සහ ජීවිතය ගැන සපයා ගත් අර්ථකථන වනාහී බොහෝ විටම 'යථාර්ථය' මත පදනම් වූවක් නොවන නිසා ඒවායින් ඔහුටම අනේක විධ ගැහැට විඳින්න සිදු වීම. මිනිසාට මෙහෙම වුණේ ඔහුගේ ලෝකය සංවේදනය කර ගැනීමේ සංජානන ඉන්ද්‍රිය පද්ධතියේ සීමාකමක් බලපාලා එහෙම නෙවි... ඒකට ප්‍රධානතම හේතුව ඔහුගේ සිත අරක්ගත් ආත්මාර්ථය.
ඒ 'ආත්මාර්ථය' නොවෙන්න ඔහුට බොහෝ දුරට 'යථාර්ථයට'ට සමීප වෙන්න හැකියාව තිබුණා. මිනිසා, සියලු ආචාර ධර්ම, දර්ශනයන් තනාගෙන තියෙන්නේ මේ ආත්මාර්ථය තුළ බොහෝ විට. ඉන් මිදී තිබෙනවා නම් ඒ ඉතාමත් ස්වල්ප ප්‍රමාණයක්. 'සත්‍යය' යනුවෙන්, 'යථාර්ථය' යනුවෙන් එකක් මිසක් දෙකක් තියෙන්න බෑ යම් කරුණක් සම්බන්ධයෙන් ගත්තාම. ඒත් ලෝකයේ එකම කරුණක් සම්බන්ධයෙන් සත්‍යයන්, යථාර්ථයන් කීයක් නම් පවතිනවාද... මේකෙන් පේන්නේ මොකක්ද... මේවායින් එක්කෝ එකක් සත්‍යයයි. නැති නම් සියල්ලම අසත්‍යයයි කියන එක.
''කන්න ඕනෙ වුනාම කබරගොයාත් තලගොයා වෙනවා'' කියන පිරුළ තමයි ලෝකයේ තියෙන 'දැනුම' සම්බන්ධයෙන් ගත්තාම දෙන්න තියෙන හොඳම අර්ථකථනය. දැන් බලන්න කාන්තාව කියන කෙනා සම්බන්ධයෙන් බටහිර ජාතිකයෙක් තුළත්, ඉස්ලාමීය මූලධර්මවාදියෙක් තුළත්, ආසියාතිකයෙක් තුළත් තියෙන හැඟීම.... මේ තුන් දෙන්නාට එයාව හැඟෙන්නේ එකිනෙකට වෙනස්ම විදියට... ඒ වෙනස ඇති කළේ කවුද... ඒ ඒ සමාජයේ දෘෂ්ටිවාදයන් විසින් නෙවිද... එතකොට ඒ සමාජයට එන අලුත් දරුවන් ඒ දෘෂ්ටියේ ගොදුරක් බවට පත් වෙනවා. බැරි වෙලාවත් ළදරු කාලෙම ඒ දරුවා වෙනත් සමාජයකට ඇදලා දැම්මොත් මොකද වෙන්නේ...
මෙතනදී අපිට පේනවා මිනිසා මැටි ගොඩක් වගේ කියන එක. එයාව ඕන ඕන හැඩේට අඹන්නේ ප්‍රතිමා ශිල්පියා විසින්. එයාගේ ආකල්පවලට අනුව. කෙනෙක් ප්‍රතිමාවක් නම් අඹන්නේ බොහෝ දුරට මුදල් වැනි සරල වුවමනාවක් වෙනුවෙන්. ඒත් සමස්ත මිනිස් සමාජයක් වෙනුවෙන් සංකල්ප නිර්මාණය කරන්නේ බල වුවමනාව, මනෝ මූලික අවශ්‍යතාවන්, මානසික රෝගී තත්වයන් වැනි සාධක හේතුවෙන්. එසේ නොවී ආදරය, කරුණාව, පරාර්ථය මතින් පදනම්ව නිර්මාණය වී ඇති සංකල්පයන් ඉතාමත් සීමිතයි. මිනිස් සමාජයේ යහපත වෙනුවෙන් නිර්මාණය වී තියෙන සංකල්පයන්ගෙන් වුණත් බොහෝ දුර නිර්මාණය වී තියෙන්නේ ආත්මාර්ථකාමීව. ඒ කියන්නේ සෙසු සත්වයන්, ශාක, පරිසරය නොසලකා හරිමින්. මීට පටහැනිව පරාර්ථය මතින් පදනම්ව ගොඩ නැගුණු සංකල්පයන් සමාජවලින් එක්කෝ ඉවත් වී තිබෙනවා. නැති නම් තමන්ට ඕනෑ ආකාරවලට සංශෝධනය කරගෙන තිබෙනවා.
කෙනෙක් කියා තිබෙනවා 'මිනිසා වෙනස් වී නැහැ'' කියලා. ඒකේ අදහස, එදා හිටපු මිනිසාමයි අදත් ඉන්නේ කියන එක. ඔහු කායික සහ බුද්ධිමය පරිණාමයකට හසුව තිබුණත් අධ්‍යාත්මික පරිණාමයකට හසුව නෑ කියන එක. හොඳින් බැලුවාම අපිට පේනවා ඒ කරුණ සත්‍යයක් කියන එක. එදා ඔහු සතුව තිබූ දුර්ගුණයන් එකක්වත් අදටත් වෙනස් වී නෑ... ඒත් සංකල්පීයව යම් පාලනයක් බාහිරින් ඇති කර තිබෙනවා. ඒත් ඒක උත්තරාරෝපිත දෙයක් නිසා 'තත්වයන්' වෙනස් වන විට ඒ හා සමගම ඔහුගේ මුල් ස්වභාවය වහා ඉස්මතු වීම සිදු වෙනවා.
මනෝ විද්‍යාවේ දැක්වෙනවා අපේ සිතේ පදනම, 'ඉඩ්' අහංභාවය යනුවෙන්. ඒ තුළ තියෙන්නේ නරුම ආත්මාර්ථකාමීත්වය. කෙසේ හෝ තම අවශ්‍යතාවන් ඉටු කර ගැනීමේ වුවමනාව පමණයි... එහෙත් ඒ තුළින් පොදුවේ තම වර්ගයාගේ පැවැත්ම අනතුරට ලක් වන බව යම් යම් අයට ඒත්තු යාම නිසයි ඒ ඒ සමාජයන් තුළ 'ආචාර ධර්ම' පහළ වෙන්නේ.
ඒත් මිනිස් සිතේ පදනම, 'පරාර්ථය' බවට පත් වුණා නම් මේ ලෝකයේ ස්වභාවය සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් වෙන්න තිබුණා. අපි කියවන 'සුරංගනා ලෝකයක්' වගේ වෙන්න තිබුණා. කෙනෙක් කියන්න පුළුවන් විද්‍යාත්මක බැලුවාම 'ආත්මාර්ථය' මිසක් 'පරාර්ථය' මේ ජීව ලෝකයේ උරුමය වෙන්න හැකියාවක් නෑ කියලා. නොයෙකුත් විද්‍යාවන් ඔස්සේ සොයා බලනකොට නම් එහෙම හිතන්නත් හිතෙනවා. ඒත් ටිකක් රාමුවෙන් පිට පැනලා අපි කල්පනා කළොත්, ජීවය කියන එක එහෙම ආත්මාර්ථකාමීම වෙන්න ඕනේ නැහැ කියලා හිතෙනවා. අජීවයට සාපේක්ශව ගත්තාම ජීවය කියන්නේ විස්මිත නිමැවුමක්. ඒක ඇත්තයි.
ඒත් ජීවය කියන දේ, ජීවය එක්කම සටන් කරන්න ඕනෙ නැහැනේ... එතන තියෙන්නේ ආත්මාර්ථය. එහෙම නොවී ජීවයට සිය සටන අජීවය සමග පමණක් පවත්වා ගන්න තිබුණා. ඒත් අපි දන්න පෘථිවිය තුළ ඒක එහෙම වෙලා නෑ. මේ මහා විශ්වයේ වෙනත් සොඳුරු ලෝකයක එසේ වී තිබෙනවාද යන්න අපිට කියන්න බෑ. මේ ආත්මාර්ථය කියන දේ වඩාත් වර්ධනය වෙන්නේ ජීවය සංවර්ධනය වීමත් එක්ක කියන එක අපිට පේනවා. ඒ කියන්නේ ශාක ලෝකයේ මේක සාපේක්ෂව අඩුයි. ඒත් සත්ව ලෝකයට එන විට මේක වර්ධනය වී තිබෙනවා. ලොකු කුඩා හැම සත්වයෙක් තුළම වාගේ මූලික ගාමක බලවේගය මේක. සමහර විටක අනන්ත කාලයක සිට ජීවය ආත්මාර්ථය සහ පරාර්ථය ලෙසට බෙදී යාම නිසා පෘථිවිය වැනි ලෝකයක මෙවැනි තත්වයක් ඇති වුණා වෙන්නත් පුළුවන්.
කොහොම වුණත් සමාජ සංවර්ධන උපකරණ මගින් මිනිසුන් සතු ඉඩ් අහංභාවය යම් තරමකට පාලනය කරන්න පුළුවන්. ඒත් ඒක තාවකාලිකයි. මහින්දාගමනයෙන් පසුව අහිංසාවාදී පිළිවෙතකට ගිය අපේ ජනතාව අද ඉන්න තත්වය දිහා බැලුවාම ඒක අවබෝධ කරගන්න ලේසියි. ඒත් ඉඩ් එක ක්ෂය කරන්න නම් මේ ගැන ඔහුටම අවබෝධයක් ඇති වෙන්න ඕනේ. ඒක අභියෝගාත්මක කාර්යයක්. අනන්ත කාලයක් තිස්සේ ආත්මාර්ථයටම හුරු පුරුදු වීම නිසයි එහෙම තත්වයක් ඇති වෙලයි තියෙන්නේ.
මේ ඉරිදා ලංකාදීප පුවත් පතේ සඳහන් වූ බොහොම අනුවේදනීය කතාවක් නිසයි මේ සටහන් තබන්න සිතුණේ.
''සිඟිති, මගේ මාමගේ දුව. පොඩි කාලේ ඉඳලම අපි දෙන්නා හැදුණේ වැඩුණේ එකට. නොදන්න කාලේ ඉඳලම අපි දෙන්නටම දෙන්නා නැතිව බෑ. වහලට හබරල කොළ දමල හදන සෙල්ලම් ගෙදර අම්ම, සිඟිති.... තාත්ත, මම...''
සිඟිතිට එයාගේ ගෙදරින් දෙන කෑම එයා නොකා ඔතාගෙන එන්නේ ඉස්කෝලෙදි මට කන්න දෙන්න. එයා බත් කටක් කාලා, මම දිහා ආදරෙන් බලන් ඉන්නේ හරියට තමන්ගේ දරුවට බත් කවන අම්ම කෙනෙක් වගේ.
මේ ටිකෙන්ම අපිට පේනවා පුංචි කාලේ ඉඳලම මේ දෙන්නගේ තිබුණු බැඳීම, සෙනෙහස...
මෙන්න මේ අතරෙදි තමයි සිඟිතිගේ පියා මිය යන්නේ. ඒත් එක්කම දරිද්‍රතාවට ඇද වැටෙන ඇගේ මවට සිදු වෙනවා සිඟිතිගේ පාසල් ගමන නතර කරන්න. ඒත් ධනුෂ්ක වගේම සිඟිතිත් ඉගෙන ගන්න ගොඩක් දක්ෂයි. දෙන්නම විශිෂ්ට විදියට සාමාන්‍ය පෙළ සමත් වෙනවා. මේ නිසා ධනුෂ්කට තමන් පණ වගේ ආදරය කරන සිඟිතිගේ පාසල් ගමන නතර වෙන්න යන්න එක දරා ගන්න අපහසු වෙනවා.
ඒ නිසා ඔහු දැඩි තීරණයක් ගන්නවා. ඒ තමයි ඇය වෙනුවෙන් ඔහුගේ ජීවිතය කැප කරන්න. තමන්ගේ අම්මා ඉතාම තදින්ම විරුද්ධ වුණත් ඔහු තමන්ගේ ගත් තීරණය කිසිසේත් වෙනස් කරන්නේ නෑ. මේ වන විට සිඟිතිත් තමන්ගේ අම්මට බරක් නොවෙන්න ගාමන්ට් යන්න සූදානම් වෙලයි ඉන්නේ. ඒත් ධනුෂ්ක මැදිහත් වෙලා ඇයව නැවත අධ්‍යාපනය වෙත යොමු කරනවා. ඔහු, බීච් බෝයි කෙනෙක් විදියට වෙරළට පිවිසෙනවා.
මේ වගේ වෘත්තියක තියෙන නොමනාකම් හැම දේකින්ම ඔහු ඈත් වෙලා ඉන්නේ සිඟිතිගේ ආදරය ඔහුගේ ජීවිතය පුරවලා තිබුණු නිසයි. ඒ නිසා අතට හමු වෙන දේ ඉතිරි කරගෙන පවුල් දෙකම බලා ගන්න ඔහුට හැකි වෙනවා. සිඟිති, හොඳින් උසස් පෙළ සමත් වෙලා සරසවි පිවිසුමත් ලබනවා. ඒත් ඇය මේ වතාවේ තව දුරටත් ඉගෙනීම නතර කරන්න හිතුවාම ඔහු ගොඩක් කෝප වෙලා ඇයව දිරි ගන්වනවා කැම්පස් යන්න.
ඇයට සරසවි අධ්‍යාපනයට උපකාර කරන්නෙත් ඔහු. ඒත් ටික දවසකින්ම සිඟිති, කැම්පස් එකේදි හමු වූ ලස්සන තරුණයෙක් එක්ක පෙමින් බැඳෙනවා. බහ තෝරණ කාලයේ ඉඳන් ටිකෙන් ටික වැඩි වෙලා අවසානයේ ආදරයක් බවට පත් වූ මේ බැඳීමේ වියෝව දරා ගන්න කොහොමවත්ම ධනුෂ්කට පුළුවන් වෙන්නේ නෑ. ඔහු මේ දරා ගන්න බැරි ජීවිතයෙන් පලා යන්නේ කවදාවත් කටේවත් නොතියූ මත් ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහි වීමෙන්.
අවසානයේ ඔහු ඇවිදින ඇට සැකිල්ලක් බවට පත් වෙනවා. මේ අතරේ දිනක් ඔහු තමන් සේවය සැපයු තරුණ සුද්දියෙක්ගේ මුදල් පසුම්බිය සොරකම් කරනවා.. ඒත් ඒක සුද්දිට අහු වෙනවා. ඔහු පොලිස් භාරයට පත් වෙනවා. ඒත් එයාට පසුව දුක හිතිලා ඔහුව පොලිස් කූඩුවෙන් මුදවා ගන්නවා. මෙහෙම කරන්න හේතු අහපු එයාට ඔහුගේ ජීවිත කතාව අහන්න ලැබෙනවා. එයාට ගොඩක් දුක හිතිලා වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු කරනවා. පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථානයකටත් යොමු කරනවා. ඇය වසරකට වතාවක් ලංකවට එන අතරේ ඔහුව බලන්නත් අමතක කළේ නෑ. වසර දෙක තුනක් ගත වෙනකොට ඔහු මත්ද්‍රව්‍ය රකුසාගෙන් සම්පූර්ණයෙන් මිදෙනවා.
දේවතාවියක් වගේ ඔහුට පිහිට වුණු මේ යුවතිය ඔහුට හෝටලයකුත් තනා දීලා පසුව විවාහ කර ගන්නත් යනවා. කතාව අවසන් වෙන්නේ එහෙම.
දැන් මෙතන මනුෂ්‍යත්වය සම්බන්ධ ප්‍රශ්න ගණනාවක්ම මතු වෙනවා. මුල්ම ප්‍රශ්නේ තමයි, ළමා කාලේ ඉඳන්ම අම්ම කෙනෙක් වගේ සෙනෙහසින් ඉඳපු සිඟිති මෙහෙම වෙනස් වුණේ කොහොමද කියන එක. එයා පසුව ආත්මාර්ථයේ ගොදුරක් බවට පත් වුණාද... එහෙමත් නැති නම් මුල ඉඳන්ම ඒ ස්වභාවය ඇය තුළ සැඟවිලා තිබුණාද...?
මෙතනදී අපිට හොඳින් පරීක්ෂා කළාම වටහා ගන්න හැකි වන දේ තමයි මුළ ඉඳන්ම සිඟිති ආත්මාර්ථකාමී කෙනක් කියන එක. එහෙම නොවේ නම් ධනුෂ්ක තමන්ගේ අධ්‍යාපනය නතර කරලා වෙරළට බහින්න යනකොට ඒකට ඉඩ දීලා බලන් ඉන්නෙ නෑ. එතන තමයි පොයින්ට් එක. සිඟිති ඇගේ අම්මා කුරුඳු වැඩ පොලේ වැඩට යනවට කැමති වෙන්නේ නෑ. අම්මට කියලා හම්බ කරගෙන කන්නේ කොහොමද කියලා. ඒත් ධනුෂ්ක අධ්‍යාපනයත් නතර කරලා වෙරළට බහින එක එයා ඉවසනවා. එයා ඒකටත් විරුද්ධ වෙන්න ඇති සමහර විට. ධනුෂ්ක, කියන දේ අහන්නෙ නැතිව ඉන්නත් ඇති. ඒත් එයාට කියන්න තිබුණා ''අයියේ ඔයා හම්බ කරලා ගේන ඒවයින් මම විතරක් ඉගෙන ගන්නේ නෑ... එක්කෝ අපි දෙන්නම පාරට බහිමු'' කියලා.
දැන් ඊලඟට ඇති වෙන ප්‍රශ්නේ තමයි එතකොට සිඟිතිගේ මුල ඉඳන් තිබුණු ආදරය සෙනෙහස මොකක්ද කියන එක. ඇත්තටම අපි අපේ මානසික හෝ කායික අවශ්‍යතාවන් ඉටු කරන අය එක්කත් තදින් බැඳෙනවා. ඒක ආදරය නොවෙයි බොහෝ දුරට. ඉතින් එහෙම බැඳීමක් තමයි ඇය තුළ තියෙන්න ඇත්තේ. ආදරයක් තිබුණා නම් මේ වගේ කුරිරුකමක් කරන්න තියා හිතන්නවත් ඇයට පුළුවන් වෙන්නේ නැහැනේ.
ඉතින් මේ අවශ්‍යතාවන් වඩාත් හොඳින් ඉටු කරන කෙනෙක් අපිට හමු වෙනකොට අපිට මුල් කෙනා කුණු මාලු කෑල්ලක් වගේ පේන්න ගන්නවා. කරදරකාරයෙක් බවට පත් වෙනවා.
මොනවා වුණත් මේ තරුණයාගේ ඉරණම ඛේදාන්තයක් නොවී සුඛාන්තයක් බවට පත් වීම මනුෂ්‍යත්වයේ නාමයෙන් ගත් විට ලොකු සැනසිල්ලක් නේද...
ඉතින් අපේ ජීවිතයත් මේ වගේ ආත්මාර්ථකාමී අයගෙන් ඛේදවාචකයක් බවට පත් වීම වලක්වා ගන්න නම් ඔවුන්ව මුලින්ම තේරුම් ගැනීමේ යතුරු අප විසින් තනාගෙන තිබිය යුතුයි. ඒ සඳහා වන තර්ක බුද්ධිය ගොඩ නැගෙන්න මේ කතිකාව ඉවහල් වුණා නම් එයයි මගේ සතුට....
ඔයාලට කියන්න ඕනේ මේ සත්‍ය ආදර කතා පුවතේ ඉතාමත් තීරණාත්මක, ඔබට කිසිසේත් සිත අදහා ගත නොහැකි ලක්ෂ්‍යයකට එලඹෙනවා 2015 මැයි මාසයේදී... ඒ වගේම අපේ අධ්‍යාත්මික ලෝකය ගැනත් ඔබට ඉතාමත් වැදගත් සිත් අදහා ගන්න අපහසු තොරතුරු මේ කතා පුවතේ අන්තර්ගතයි...
මේ කතා පුවතේ තවත් විශේෂත්වයක් වෙන්නේ තවමත් මේ කතාව නිමාවට පත් වී නොතිබීම නිසා. එය කවර ආකාරයකින් අවසන් වේද යන්න මෙහි කතා නායකයාවත් දන්නේ නැහැ....
දැන් ඉතින් මට පුදුම සතුටක්. ලබන සතියේ පුවත් පතේ මගේ දැන්වීම පළ වෙයි. මේ වන විට ඒ යුවතිය හමු වෙලා සති 3ක් විතර ඉක්ම ගොස් තිබුණත් එයාට වුණත් ඉතින් මේ මතකය කොහොමවත් අමතක වෙලා යන්න ඉඩක් නෑනේ. වැඩේ තියෙන්නේ ඉතින් මගේ දැන්වීම එයා දකිනවාද කියන එකයි. පළමුවෙන්ම එයා පොත් පත් කියවන කෙනෙක් වෙන්න ඕනේ. ඊළඟට එයා කාන්තා පුවත් පත් කියවන්නියක් විය යුතුයි. ඊටත් පස්සේ කාන්තා පුවත් පත් රාශියක් අතුරින් සිරිකත පුවත්පතද කියවන්නියක් විය යුතුයි. එපමණකිනුත් මේක නිමා වෙන්නේ නෑ.
එයා සති පතාම හෝ අඩුම ගණනේ විටින් විට කියවන කෙනෙක් වුණද් මේ දවසේ පුවත් පත කියවන්න ඕනේ. එච්චරද...? පුවත් පතේ පිටු 40 ගණනක් තියෙනවා. ඒ අතරින් ඇගේ ඇස මේ දැන්වීම ඇති පිටුව වත යොමු වෙන්නත් ඕනේ. සාමාන්‍යයෙන් කෙනෙක්ගේ අවධානය පුවත් පතක සෑම පිටුවක් වෙතම යොමු වෙන්නේ නෑ. විශේෂයෙන්ම ඒ පුවත් පත නිතර කියවන කෙනෙක්ගේ නම් කෙළින්ම ඇස යොමු වෙන්නේ තමන්ගේ ප්‍රියතම විශේෂාංග වෙතට.
අනෙක් එක මේක ලිපියකුත් නෙවි. දැන්වීමක්. සාමාන්‍යයෙන් දැන්වීම් සඳහා අවධානය යොමු කරන්නේ ඒවායින් කියවෙන දේවල් සඳහා උනන්දුවක් තියෙන කෙනෙක් විතරයි. නිදසුනක් හැටියට ගෙයක් හොයන කෙනෙක් ඒ සඳහා උනන්දු වෙනවා වගේ. ලිපියක් අතරේ තියෙන දැන්වීමක් කෙරේ නම් කියවන අතරේ වුණත් අහම්බෙන් වගේ ඇස යොමු වෙන්න පුළුවන් සමහර විට. ඒත් ඉතින් මගේ මේ පුංචි දැන්වීම ඒ වගේ තැනක පළ වෙයිද, එහෙමත් නැති නම් සම්පූර්ණයෙන්ම ලුහුඬු දැන්වීම් පමණක් අඩංගු පිටුවක පළ වෙයිද කියන්න කවුද දන්නේ. මම නෙවිනේ පිටු සැලසුම් කරන්නේ.
සම්පූර්ණයෙන්ම ලුහුඬු දැන්වීම් අඩංගු පිටුවක පළ වුණෝතින් නම් ඉතින් එය සාමාන්‍ය කෙනෙකුගේ ඇස ගැටෙන්න තියෙන හැකියාව ඉතාම අඩු බව මට පෙනී ගියා.
අනෙක් අතට මේක පුංචි දැන්වීමක්. කලු සුදු එකක්. අවසන් වශයෙන් ඒ පිටුවේ තියෙන දැන්වීම් රාශියක් අතරින් ඒ වෙතට අවධානය යොමු වෙන්න ඕනේ. අහම්බෙන් හරි ඒක වෙන්න නම් පහසුවෙන් ඇස යොමු වෙන තැනක ඒක ස්ථාපිත වෙලා තිබිය යුතුයි.
මේවා කල්පනා කරනකොට, දැන්වීම පළ කිරීමට ලැබීමෙන් හිතේ ඇති වූ සතුට දිය වෙලා යන්න ගත්තා. අපේක්ෂා භංගත්වයක් තුළින් හට ගන්න ශෝකයක් සහ බියක් මගේ හිතේ ඇති වුණා. මේ තරම් කොන්දේසි ගණනාවක් ඉටු වී ඇය විසින් මෙම දැන්වීම දකිනු ලැබීම හරියට කණ කැස්බෑවා විය සිදුරෙන් අහස දකිනවා වැනි අවස්ථාවක් බව මට ඒත්තු යමින් තිබුණා.
ඒත් ඇය කෙරෙහි හට ගත්තු මහත් වූ අමතක කළ නොහැකි සෙනෙහස නිසා 'කණ කැස්බෑවා කෙසේ හෝ විය සිදුරෙන් අහස බලනු ඇතිය' යනුවෙන් හදවත කියන්න වුණා. ඒ නිසා, අර බිය යටපත් කරමින්, අපේක්ෂාවේ සුබ සිහින දැල්වෙන්න වුණා. ඒත් බිය කියන එක යටපත් වෙමින් වුණත් දිගටම හදවත පසුබිමේ ක්‍රියාත්මක වෙමින් තිබුණා.
ඇනෙක් අතට, මම මේ තරම් පස් මහ බැලුම් බලමින් සැලසුම් කරමින් දැන්වීම නිර්මාණය කළේත් මේ කණ කැස්බෑවාට සිය ඇස විය සිදුරෙහි තැබීම සඳා කුඩා හෝ උපකාරයක් වනු පිණිස. ඉතින් ඒ කරුණ පමණයි යාන්තමට සැනසීමකට තිබුණේ. එවැන්නකුත් නොකළා නම් මේ වන විට 'සිහිනයක්' පමණක් හැරෙන්නට යථාර්ථවත් බලාපොරොත්තු කියන එක බින්දුවටම පහළ බසින්න ඉඩ තිබුණා.
සුබ පැතූ නංගීගේ පණිවිඩය.....
සිරිකත පුවත් පත නිකුත් වන දිනය ලෙසින් එහි සඳහන් වෙලා තියෙන්නේ සඳුදා. ඉතින් මං සඳුදා දිනේ මගේ ඉන්ටනෙට් සම්බන්ධතාවය සඳහා යොදා ගනිමින් තිබුණු සිම්පත් ෆෝන් එකට යොදා ගැනීම ප්‍රමාණවත්. ඒත් මට දෙයක් අමතකව තිබුණා. ඒ තමයි බොහෝ පුවත් පත් අදාල නාමික දිනයට කලින් වෙළඳ පළට පැමිණෙන බව... සිරිකත පුවත් පත, බ්‍රහස්පතින්දා වන විටම වෙළඳ පළට නිකුත්ව තිබුණා. ඒ නිසා දැන්වීම දැක ලබා දී තිබූ ප්‍රතිචාර සියල්ලම ලැබී තිබුණේ ඒ වන විට ඒ සිම්පත භාවිතා කරමින් සිටි මගේ මල්ලී වෙත.
මල්ලිත් ඒක භාවිත කරමින් සිට ඇත්තේ එයාගේ සිම්පතේ මුදල් අවසන් වීම නිසා. මුදල් රීලෝඩ් කරගන්න යන්න කම්මැලිකමේ එයා මේක පාවිච්චි කරලා. ඒත් මල්ලි එහෙමවත් නොකරන්න මට වෙන්නේ හරිම අකරතැබ්බයක්. දැන්වීමට සංවේදී වන අය ප්‍රතිචාර දක්වන විට අදාල අංකයෙන් ප්‍රතිචාරයක් නැතිව යාම.... බ්‍රහස්පතින්දා ඉඳන් සඳුදා වෙනකන් දින 5ක්. ඉතින් ඒ වගේ කාලයක් කෙනෙක්ගේ බලාපොරොත්තු කඩ වෙන්න හොඳටම ප්‍රමාණවත්.
පුවත් පත වෙළඳපළට පැමිණි දිනයේම මේ දැන්වීමට ලැබී තිබූ මිස් කෝල්ස් සහ මෙසේජස් එකතුව 11ක් පමණ. ඉතින් ඇහැ ගැටෙන්නේ නෑ කියලා හිතුවට මොකද මේ තරම් ප්‍රතිචාර ලැබෙන්න තරම් විශාල පිරිසක් මේක දැකලා තියෙනවා. ඔය විදියට ප්‍රතිචාර දක්වන්න ඇත්තෙත් බලපු අයගෙන් සුළු කොටසක්. ඒ අනුව විශාල පිරිසක් මේක දැකලා තියෙනවා. ඉතින් ඒක ලොකු සතුටක්. අඩුම ගණනේ එයා නොදැක්කත් එයාගේ යාලුවෙක්වත් මේක දැකලා කතා බහක් ඇති වුණොත් ඒ ගැන...
අපි මේ ජීවත් වන මහ පොළොව කියන්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම ගොදුරු න්‍යාය මත පදනම් වූ එකක්... බලය වැඩි කෙනා බලයෙන් අඩු කෙනාව ඩැහැ ගැනීම තමයි මෙහෙ යාන්ත්‍රනය. බලය කියන එක විටක සාපේක්ෂයි... සමහර විටක බලයෙන් අඩු කෙනා බලවත් වන අවස්ථාත් තියෙනවා.
නිදසුනක් විදියට, මුවා ගොදුරු කර ගන්න යන කොටියා සමහර විටක මුවාගේ අං පහරින් මිය යන අවස්ථා තියෙනවා. වරක් තරුණියක් අපයෝජනය කරන්න සැරසුණු තරුණයන් කීප දෙනෙක්ට වැඩ වැරදුණේ ඇය සටන් කලා ශිල්පිණියක් වීම නිසා.
ශුද්ධ වූ පවුලේ සම්බන්ධතාවල ඉඳන් සමාජීය සම්බන්ධතා දක්වා සියල්ලේම අඩු වැඩි ප්‍රමාණවලින් තියෙන්නේ ගොදුරු න්‍යාය. සත්ව ලෝකයේ ආහාර ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණයෙන්ම සකස් වෙලා තියෙන්නේ ගොදුරු න්‍යාය මත. මේක කොයි තරම් පදාර්ථයට කාවැදිලාද කියනවා නම් මාංශ භක්ෂක ශාක පවා නිර්මාණය වෙලා තියෙනවා.
මනසින් උසස් යයි කියන අපේ ඉතිහාසය ගත්තාම යුද ගැටුම් නැති කාලයක් සඳහන් කරන්න පුළුවන්ද... එයට මුල් වුණේ ගොදුරු න්‍යාය මිස වෙන මොකක්ද...? මිනිස් සමාජය අධිකරණ, පොලීසි, හමුදා සහ වෙනත් පාලන යාන්ත්‍රණ නිර්මාණය කරගෙන තියෙන්නේ ඇයි. සාපේක්ෂ වශයෙන් සමාජය පාලනය කරගන්න.
දුෂ්කර ගම්මාන වල ජීවත් වන මාපියන් තමන්ගේ දරුවන්ව පාසල් යවන්නේ යාන්තම් අකුරු ටිකක් කියවා ගන්න තෙක් පමණයි. ඉන් පසුව ඔවුන් තමන්ගේ වැඩට ඔවුන්ව යොදවා ගන්නවා. ගුරුවරුන් දරුවන්ට දෑස් පාදන්න මහන්සි වෙන වෙලාවක පවා ඊට සහයෝගය දෙන්නෙ නෑ... ඒ ඇයි... ඔවුන්ගේ සිහින ලෝකය තුළ නෑ දරුවන් ඉහල සමාජීය තලයකට පත් කරන්න. නමුත් මීට සාපේක්ෂව නාගරික සහ තදාසන්න මාපියන්ගේ හැසිරීම සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස්. ඔවුන් දරුවාගේ මූලික අයිතිවාසිකම් පවා කඩ කරමින් උත්සාහ ගන්නේ දරුවන් සමාජයේ ඉහළම තැනකට යවමින් තමන්ගේ සිහින සැබෑ කර ගන්න...
මේ මාපියන් දෙගොල්ලන්ගේම අරමුණ එකයි... ආත්මාර්ථකාමීයි. ගොදුරු කර ගැනීමයි අරමුණ.
දරුවන් හිතන්නේ මාපියන් යනු තමන්ව ජීවත් කරවීම වෙනුවෙන් දෙවියන් වහන්සේ විසින් මවා දුන් භාණ්ඩ කියලා... ඒ මත ඉඳගෙනයි ඔවුන් මාපියන් හා සම්බන්ධතා පවත්වාගන්නේ. එසේ නොසිතන අය වුණත් මාපියන්ට ආදරය කරන්නේ ඔවුන් තමන්ට දැක්වූ ආදරය හා කැප කිරීම් වෙනුවෙනුයි. දිළිඳුකම වැනි හේතු නිසා අඩු පාඩු සිදු වූ මාපියන්ට ඒ ආදරය හිමි වෙන්නේ නෑ..
තරුණයෙක් සහ තරුණියක් එකිනෙකාට ආදරෙයි කියන්නේ තනිකම, විෂම ලිංගික ආකර්ෂණය සහ අවශ්‍යතාවන්, පවුලක් ගොඩ නැගීම, දරුවන් හැදීම, බලය ගොඩ නගා ගැනීම, ධනය වර්ධනය කර ගැනීම වගේ දේවල් වෙනුවෙන්... මෙතනදී වෙන්නේ අන්‍යොන්‍ය වශයෙන් එකිනෙකාව ගොදුරු කර ගැනීම. පවුල තුළ සම්බන්ධතා මෙහෙම නම් ඉතින් සමාජීය සම්බන්ධතා ගැන කතා කරන්න ඕනේ නැහැනේ නේද...
ඉතින් හැම කෙනෙක්ම ආත්මාර්ථයෙන් යුතුව එකිනෙකාව ගොදුරු කර ගැනීමේ න්‍යාය පත්‍රයක් මත කටයුතු කරන නිසා කිසිම කෙනෙක්ට ජීවිතයේ සැබෑ සතුට, විඳීම කියන එක අත්දකින්න ලැබෙන්නේ නෑ. මිනිසා සංකල්පීය සත්වයෙක් නිසා ඔහුගේ සතුට, විඳීම තීරණය වෙන්නේ ඒ සංකල්පවල ස්වභාවය විසින් පාලනය කරන මනසේ ස්වභාවය මතයි.
කෙනෙකුට හිතෙන්න පුළුවන් ආත්මාර්ථයෙන් අනෙකාව ගොදුරු කරගන්නා අය සතුටින් සිටින බවක්. ඔවුන් ඒ තුළින් තාවකාලික සහ පහළ මට්ට්මේ තෘප්තියක් ලැබුවත් ඔවුන් ජීවිතයේ සැබෑ තෘප්තිය අත් කරගන්නේ නෑ... සාරය අත් කර ගන්නේ නෑ... ඔවුන් නිතරම සිටින්නේ අතෘප්තියෙන්, අසහනයෙන්. සතුට සොයමින්. ඒ නිසා අවසන් විග්‍රහයේදී ඔවුන් පරාදයි. විනාශ වෙලා.
එතකොට ගොදුරු වෙන්නන්ගේ තත්වය. ඔවුන් සැමදා දුකින් සහ පීඩාවෙන්. ඒ නිසා ගොදුරු කර ගන්නාත්, ගොදුරු වන්නාත් යන දෙදෙනාම අවසන් වශයෙන් ගත්තාම දුකින්. එහෙම නම් මේක දුකින් පිරුණු ලෝකයක් නෙවිද... මින් මිදී ජීවිතයේ සාරය අත්පත් කරගන්න නම් මේ පාරුවෙන් අපි මේ දුක් ගඟ තරණය කරලා පරාර්ථයෙන් පිරුණු, ආදරය කරුණාව, දයාව රජ කරන දූපත වෙතට පිවිසෙන්න ඕනේ...
චින්තනයක් සහිත, තම ඉරණම පිළිබඳ සවිඥානයක් සහිත, එය කලමනාකරණය කර ගැනීමට කටයුතු කළ හැකි මිහිමත නම් වෙසෙන එකම සත්වයා මිනිසා... ඒ වගේම ස්වභාවික ජීවිතයක් වෙනුවට තමන් නිර්මාණය කර ගත් සංකල්පීය ලෝකයක් තුළ දිවි ගෙවන එකම සත්වයාද මිනිසා... එනම්, මිනිසා කියන්නේ සංකල්පීය ලෝකයක් 'ස්වභාවික' කරගත්තු සත්වයෙක්... එහෙම වුණත් මේ ගොඩක් සංකල්ප තමන් විසින් නිර්මාණය කරගත්තු ඒවා නොවීමත් ගොඩක් ඒවා ආත්මාර්ථය මතින් පදනම් වීමත් නිසා අපේ ජීවිත පෞද්ගලිකවත් ඒ වගේම සමාජීය ලෙසත් විශාල ලෙසින් දුක්බර වී තිබෙනවා.
එයට වෙනස්ව සංකල්පවල කතෘන් සහ ඒවායේ පසුබිම විමසා බලමින් ලස්සන ජීවිතයක් අප එකිනෙකාටත් සමස්ත සමජයටත් උදා කරදීම අපේ අරමුණ... ආදරණීය, වින්දනීය ජීවිතයක්...
ඔබටත් මේ සඳහා වන අදහස්, සංකල්ප, සිතිවිලි තියෙන්න පුළුවන්... එහෙම නම් ඒ දේ අපේ සහෘදයන් සමගින් බෙදා ගනිමු ඉහත අරමුණ වෙනුවෙන්... ඔබේ ආදර්ශ ලිපියක් අපිට යොමු කරන්න. අපේ අරමුණු මතින් සැසඳෙන ප්‍රමාණය මත බ්ලොගයේ ලේඛයෙක් හෝ ලේඛිකාවක් ලෙසින් කටයුතු කරන්නත් අවස්ථාව සලසා ගන්න පුළුවන්.
ඉතාම පැහැදිලි සත්‍යයක් තමයි 99%කටත් වැඩි දෙනෙක් ජීවිතය ගත කරන්නේ උපන්නාට අනුව හෝ දුකින් පීඩාවෙන් හෝ අතෘප්තියෙන්, උදාසීනත්වයෙන් කියන එක. ජීවිතයේ සතුට අත්කර ගැනීම වෙනුවෙන් හැම දෙනෙක්ම හැම වෙලාවෙම වෙහෙසෙන බවක් දකින්න පුළුවන්. ගොඩක් වෙලාවට වෙන්නේ සතුට සොයනවාටත් වඩා, තියෙන පීඩාවලින් අත්මිදෙන්න ක්‍රම හොයන එක.
කෙනෙක් මේ සඳහා බීමත්කම තෝරා ගන්නවා... නැති නම් දුම්වැටිය තෝරා ගන්නවා. ලිංගිකත්වය තෝරා ගන්නවා. කල්ලි ගැසීම තෝරා ගන්නවා. සමහර විට මේ ඔක්කෝම තෝරා ගන්නවා. කාන්තාවන් නම් අනියම් සම්බන්ධතා, රූපවාහිනිය තෝරා ගන්නවා.
ඉතා විශාල අවදානමක් අරගෙන සමහර අය අනියම් සම්බන්ධතා පවත්වාගෙන යනවා. සමහර අය පාර දිහා බලාගෙන සැමියා එනවද කියලා රතියේ යෙදෙනවා. ඉතින් මේ වගේ මොහොතක් තුළ මිනිසෙකුට සතුටක් ලබන්න පුළුවන්ද... නිදහස් පරිසරයක්, නිදහස් මනසක්, ආදරයක්, බැඳීමක් නැතිව මෙහෙම දේකින් සතුටක් ලබන්න පුළුවන්ද...
මෙතනදී වෙන්නේ ජීවිතයේ තියෙන මහා අසහනයෙන් මිදෙන්න මේ වගේ දෙයක් සමහන්කාරකයක්, එහෙමත් නැති නම් ආවේගයන් මුදා හැරීමේ මගක් ලෙසින් උපයෝගී කර ගැනීම පමණයි. මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයේ අරුතත් ඒකමයි... කෙනෙකුට සතුට කියන එක අත්විඳින්න පුළුවන් වෙන්නේ පියවි මනසින්... ඉතින් මත්ද්‍රව්‍ය ගත්තාම පියවි මනසක් පවතිනවද... එතනදී වෙන්නේ මේ දුක්ඛදායි ජීවිතයෙන් පලා යාමේ මගක් ලෙසින් ඒවා උපයෝගී කර ගැනීම.
ජීවිතයේ නැති බැඳීම් රූපවාහිනියේ චරිත සමගින් ඇති කර ගන්නවා. සැබෑ ජීවිතයේ පීඩාවට එරෙහිව සටන් කරන්න හැකියාවක් නැති නිසා තිරයේ මර්දනයට එරෙහිව සටන් කරන අය සමගින් ඒකාත්මික වෙනවා. ජීවිතයට නොලැබෙන ආදරය, තිරයේ ආදරයක් සමග එක් වීමෙන් අත් කර ගන්නවා. මනසේ සමාජීය වෙන්න තියෙන ඕනකම මේ මගින් යම් තරමකට සපුරා ගන්නවා.
බටහිර රටවල කරපු අධ්‍යයනයකින් සොයාගෙන තියෙනවා රතියේ යෙදෙන අයගෙන් හතරෙන් එකක් විතර ඒ අතරේ සමාජ ජාලවල තමන්ගේ ලයික්, කමෙන්ට්ස් බලන බව. මේක අපිට හිනා යන කතාවක් වෙන්න පුළුවන්. ඒත් මේ යට සැඟවිලා තියෙන අරුත මොකක්ද...? අපේ සිතට ඕන කරන ඇගයීම, තැකීම, ගෞරවය කියන දේ නේද මේ සොයන්නේ.
තවත් කොටසක් ජීවිතය දුකක් නිසා ජීවිතයෙන් පලා යන්න හිතනවා. ඉතින් අපේ සමාජයේ අය නම් ඒ සඳහා තෝරාගන්නේ නිවන. ඇත්තටම සාතිශය බහුතරයකට නිවන යනු, දිවිනසා ගැනීමේ ක්‍රමවේදයක්. ධර්ම ග්‍රන්ථ ලියපු අය මේක දක්වලා තියෙන්නෙත් ඒ ආකාරයෙන්මයි. නිවන උත්තරීතර දෙයක් බවට පත් වෙන්නේ පැවැත්ම උපේක්ෂාවෙන් දකිමින් එය නිම කිරීමට සවිඥානික ලෙසින් මැදිහත් වෙනවා නම් පමණයි. එහෙම සිතක් ඇති වෙන්න නම් අපේ සිත ලෝභ ද්වේශ මෝහ වලින් මිදිලා තියෙන්න ඕන.
ජීවිතය සතුටින් ගත කරන්න නම්, එය ඉතාමත් උත්තර ලෙසින් විඳින්න නම් අපේ සිත ආත්මාර්ථයෙන් පරාර්ථය වෙතට මාරු වෙන්න ඕන. හිත තුළ ආදරය, දයාව, කරුණාව, මුදිතාව ඇති වෙන්න ඕන. පැවැත්ම නිමා කිරීමේ අවශ්‍යතාවක් නැති නම් කෙනෙක්ට සතුටින් ජීවත් වෙන්න ආදරය කරන්නත්, තමන්ට ආදරය ලැබෙන්නත් ඕන. ඉතින් මේ ටික කර ගන්න බැරිකම නිසා තමයි අපි විශාල දුකක් පීඩාවක් විඳිමින් සිටින්නේ... මේ සාධකවලින් ගොඩක් ඒවා අපි විසින්ම සපුරාගන්න ඕනි දේවල්. තවත් කොටසක් සමාජීයව සම්පූර්ණ වෙන්න ඕනි... අපිට කෙනෙක් ආදරය කරන්නේ සමාජීයව. අම්මා තාත්තගේ ආදරය වුණත් සමාජීය එකක්.
ඔයාලට කියන්න ඕනේ මේ සත්‍ය ආදර කතා පුවතේ ඉතාමත් තීරණාත්මක, ඔබට කිසිසේත් සිත අදහා ගත නොහැකි ලක්ෂ්‍යයකට එලඹෙනවා 2015 මැයි මාසයේදී... ඒ වගේම අපේ අධ්‍යාත්මික ලෝකය ගැනත් ඔබට ඉතාමත් වැදගත් සිත් අදහා ගන්න අපහසු තොරතුරු මේ කතා පුවතේ අන්තර්ගතයි...
මේ කතා පුවතේ තවත් විශේෂත්වයක් වෙන්නේ තවමත් මේ කතාව නිමාවට පත් වී නොතිබීම නිසා. එය කවර ආකාරයකින් අවසන් වේද යන්න මෙහි කතා නායකයාවත් දන්නේ නැහැ....
ඉතින් මට එක වෙලාවකට හිතුණා දැන්වීම් බාර ගැනීමේ කිසියම් ක්‍රියා පටිපාටියකට අනුව මේ වගේ දැන්වීම් බාර නොගැනීමේ කිසියම් රෙගුලාසි පද්ධතියක් තියෙන්නත් පුළුවන් නේද කියලා. කොහොම හරි ඉතින් මං නැවතත් සුපුරුදු වේදනාවේ උරුමකරුවෙක් බවට පත් වුණා.
ඒත් මට දින කීපයකට වඩා එහෙම ඉන්න අපහසු වුණා. මට දෙයක් හිතට ආවොත් ඒ දේ නොකර අත්හරින්න බෑ. ජීවිතේ කොයි තරම් අවදානමක් හෝ අසාර්ථකත්වයක් අත් වුණත් ඒක එහෙමයි. අනෙක් එක, මේක මගේ ජීවිතයේ වැදගත්ම දෙයක් පිළිබඳ තීරණාත්මක අවස්ථාවක්. ඉතින් මං කල්පනා කලා මෙහම දැන්වීමක් බාර ගන්නම බැරි රෙගුලාසි සමූහයක් තියෙනවාද කියලා හොයලා බලලම මේ වැඩේ අත්හරින්න.
ඒ අනුව, මං කොලඹ සිරිකත ප්‍රධාන කාර්යාලයේ දැන්වීම් අංශයට කතා කළා. නමුත් මුල් අවස්ථා කීපයේ වැඩේ සාර්ථක වුණේ නෑ. ඇතැම් විට කතා කළ පුද්ගලයා වෙනත් අයෙක් වෙත යොමු කළා. ඉන් පසුව කතා කළ පුද්ගලයා දැන්වීම් අංශයේ අදාළ අය මේ මොහොතේ සම්බන්ධ කරගන්න බෑ කියලා කීවා. ඒත් මම උත්සාහය අත් හැරියේම නෑ. ඉතින් අවසානයේ එක් දවසක මට සාර්ථක තොරතුරක් ලබා ගන්න පුළුවන් වුණා. එමගින් කියවුණේ දැන්වීම් නියෝජිත ආයතනයක් නෙවි, ඔවුන්ගේම පුවත්පත් දැන්වීම් නියෝජිත ශාඛාවක් වෙත ගිහින් මේ සම්බන්ධයෙන් කතා කරගන්න කියන එක. අපේ ප්‍රදේශයට තරමක් දුර නගරයක මේ ශාඛාවක් වාසනාවට වගේ පිහිටලා තිබුණා.
ඉතින් ඔවුන් එම ප්‍රාදේශීය කාර්යාලයේ දුරකථන අංකය සහ ඊමේල් ලිපිනයත් ලබා දුන්නා. ඉතින් මං ඒ සැනින් එම ප්‍රාදේශීය කාර්යාලයට දුරකථන ඇමතුමක් ලබා ගත්තා.එයට පිළිතුරු ලබා දුන්නේ තරුණ නිලධාරියෙක්. ඔහුටත් මගේ දැන්වීමේ ස්වභාවය දැන්වීම බාර දීමට ගිහින් ඇති වුණු තත්වය විස්තර කළා. ඇත්තෙන්ම මේ සම්බන්ධයෙන් ඔහු සංවේදී වූ ආකාරයක් පෙන්නුම් කළා. ඒක මට දරා ගන්න අපහසු තරම් සතුටක් වුණා.
''අපි මේ ගැන බලමු. ඔයාට පුළුවන්ද අපේ කාර්යාලයට ඇවිත් මේ සම්බන්ධයෙන් කතා කරන්න...''
අවසානයේ ඔහු පැවසුවා. ඇයි ඉතින් මට බැරි. ඒත් කාලය කියන එකත් වටින දෙයක්නේ. ඒ නිසා මං මෙහෙම කිව්වා.
''මං ඒ දැන්වීම ඊමේල් කරලා තියෙනවා ඔයාලට. ඒක බලලා මට ඒ සම්බන්ධයෙන් ඔයලගේ අදහස කියන්න පුළුවන්ද...''
ඉතින් ඊමේල් එක පරීක්ෂා කිරීමෙන් පස්සෙත් එයාගේ අදහස වුණේ මා එහෙට ගිහින්ම මේ ගැන කතා කර ගන්න ඕනේ කියන එක. ඉතින් මේකෙන් කියවෙන්නේ දැන්වීම පළ කරගන්න යම් අවස්ථාවක් තියෙනවා කියන එකනේ... ඉතින් මගේ හිත සතුටින් පිරුණා. හදවත බර වුණා. ගැහෙන්න ගත්තා ඉතින්.
ඉතින් මං පසුවදාම ගියා ඒ ප්‍රාදේශීය කාර්යාලයට. දුරකථන ඇමතුමට පිළිතුරු දුන් තරුණ නිළධාරියාම මෙතනදී මාත් එක්ක කතා කළා. මා අත තිබුණු, පරිගණකයෙන් සකස් කරගෙන මුද්‍රණය කරගත් දැන්වීම අරගෙන ඔහු ආයතනයේ තරුණ කලමනාකාරවරිය හමු වුණා. ඇය තරුණියක් වීමත් මගේ වාසනාවක්. ඇය දැන්වීම අනුමත කර තිබුණා.
''මේක සමහර විට පොලිසි යන වැඩක් වෙන්නත් පුළුවන්. ඔයා මේකේ සම්පූර්ණ වගකීම බාර ගන්නවා නේද...''
දැන්වීමට අදාල ලියකියවිලි සකස් කරන අතරේ අර තරුණ නිලධාරියා විමසා සිටියා. මට ඒ වෙලාවේ නම් පොඩි බයකුත් ඇති වුණා. විත්තියකට තියා පැමිණිල්ලකටවත් මං පොලිසි ගිහින් තියෙන කෙනෙක් නෙමේනේ. අනිත් එක, ලංකාවේ පොලීසිය... ඒ වුණත් ඉතින් මේ හැම එකකටම වැඩියෙන් මගේ සුන්දර සුරංගනාවිය වටිනවනේ. ඒ නිසා මේ බිය පැත්තකට දැමිය යුතුව තිබුණා.
අනිත් එක, මං වැරදි වැඩක් කරනවා නෙවිනේ. දැන්වීම තුළින් එයාගේ අනන්‍යතාව කොයිම අයුරකින්වත් හෙලිදරව් වෙන්නේ නෑ. ඒ නිසා ඉතින් මේක දැක්කොත් හඳුනාගන්න පුළුවන් වෙන්නේ ඇයටම පමණයි. ප්‍රතිචාර දැක්වීම හෝ නොදැක්වීම තියෙන්නෙත් ඇයගේ අතේ. ඒත් එදා දෙව්දුවක් වගේ මත් සෙනෙහසින් එයා මා දිහා බලා සිනාසුණු ආකාරයත්, මං පිට වෙලා එද්දි සොවින් බලා සිටි ආකාරයත් අනුව, මේ දැන්වීම දුටුවොත් එයා කතා නොකර නම් ඉන්නේ නෑ කියන එක මගේ ඒකායන විශ්වාසය වුණා.
''අයියා මේකේ තියෙන්නේ ඊමේල් එඩ්‍රස් එක විතරයිනේ ඔයාගේ. මොබයිල් නම්බර් එකත් දාමු නේද...''
එහෙම විමසා සිටියේ මගේ දැන්වීම ප්‍රතිනිර්මාණය කරමින් සිටි මල්ලි. ඔහු හොඳ අහිංසක තරුණයෙක්. එයා මගේ දැන්වීම තවත් අලංකාර විදියට නිර්මාණය කළා.
''මං ඒ ගැනත් හිතුවා මල්ලි. ඒත් ෆෝන් නම්බර්ස් දාපුවාම කරදරයි නේද... අනිත් එක මගේ නම්බර්ස් ගොඩක් අය දන්නවා. ඒක ලොකු ගැටලුවක්. එහෙම නම් ඉතින් මං ඉන්ටනෙට් යන්න පාවිච්චි කරන නම්බර් එක තමා දාන්න වෙන්නේ. ඒක නම් කවුරුත් දන්නෙ නෑ...''
මටත් මේක හරියටම කල්පනාවට ආවේ මේ වෙලාවේ... ලංකාවේ කීයෙන් කී දෙනෙක්ද ඊමේල් භාවිතා කරන්නේ... අද වගේ නෙවි 2012 වසර වන විට මේ තත්වය ගොඩාක් අඩුවෙන් තිබුණේ. ස්මාර්ට් ෆෝන් සහ දුරකථන සමාගම් වලින් සන්නිවේදන පහසුකම් ව්‍යාප්ත වුණේ මෑත කාලීනවනේ ලංකාව පුරා. ඒ වෙනකොට පහසුකම් පවා තිබුණේ නාගරිකව පමණයි.
ඉතින් අර යුවතිය මේ පහසුකම් නැති කෙනෙක් වෙන්න තියෙන ඉඩ වැඩියි... ඒ ගැන නොදන්නවා වෙන්නත් පුළුවන්. බාහිර ආයතනයක් වෙත ගිහින් ඊමේල් කරන්න මෙහෙම කෙනෙක් පසුබට වෙන්න තියෙන ඉඩ ගොඩක් වැඩියි. එතකොට මේකට ප්‍රතිචාර දක්වනවද නොදක්වනවද කියන තිගැස්මේ ඉන්න එයා අධෛර්යය වෙලා යන්නම ඉඩ තියෙනවා.
ඉතින් මේ අනුව, අර මල්ලි කළ යෝජනාව ගොඩක් වටින එකක් වුණා. එයාට ඕනෙ නම් පාඩුවේ දැන්වීම හදලා දීලා නිකන් ඉන්න තිබුණනේ... ඔහුත් හදවතින් මට ඒ යුවතියව හමු වෙන්න කියලා ප්‍රාර්ථනා කළ නිසා තමයි මෙහෙම යෝජනාවක් කළේ.
භාෂාව කියන්නේ මිනිසා තමන්ගේ බුද්ධිය වැඩීමත් එක්ක තමන්ගේ අදහස්, හැඟීම් තවත් අයට සන්නිවේදනය කරන්න හදා ගත්තු මාධ්‍යයක්. මිනිසා ක්‍රමයෙන් දියුණු වෙන්න බලපෑ මූලිකම කාරණයත් මේක... කිසියම් ජීවී කොට්ඨාශයකට භාෂාවක් කියලා දෙයක් නැති නම් ඔවුන්ට කවදාවත් චින්තනයෙන් ඉදිරියට යන්න බෑ... අපි හිතන්නෙත් භාෂාවක් තුළින්... ඒ කියන්නේ භාෂාවක් නැති විට අපේ චින්තනයත් සීමා වෙනවා නිකන්ම.
භාෂාවේ අඩංගු වෙලා තියෙන හැම වචනයකටම නිශ්චිත අරුතක් හෝ අරුත් සමූහයක් තියෙනවා... ඒවායින් කිසියම් අදහසක්, ක්‍රියාවක්, හැඳින්වීමක්, හැඟීමක් අරුත් ගන්වනවා. ඒත් මිනිසා තුළ ක්‍රියාත්මක වන ආත්මාර්ථය නිසාත්, අනවබෝධය නිසත් ඒ වගේම ස්වයං රැවටිලිකාරීත්වය හෙවත් සංරක්ෂණ ප්‍රයෝගී ක්‍රියාකාරීත්වය නිසත් මේ වන විට භාෂාවේ ඇති වචන, අරුත් සුන් බවට පත් කර තියෙනවා.
අපි මේක සරලව වටහා ගන්න උත්සාහ කරමු. තරුණයෙක් තරුණියකගෙන් රාගික අවශ්‍යතාවන් තෘප්ත කරගැනීමේ අදහසින් එයාට කියනවා, ''මං ඔයාට මගේ පණටත් වඩා ආදරෙයි'' කියලා. දැන් එතකොට මොකද වෙන්නේ... මේ වචනවල අරුත අර තරුණිය විශ්වාස කළොත් නොබෝ දිනකින්ම ඇය අවබෝධ කරගන්නවා වචනවලට අරුතක් නෑ කියන එක. ඒ වචනවලට භාවිත අරුතක් තිබුණා නම් සාහසික විදියට ඇයට රැවටීමට ලක් වෙන්න සිදු වෙන්නේ නැහැනේ.
තරුණියක් තරුණයෙක්ට කියනවා ''ඔයා මගේ ජීවිතේ'' කියලා... ඒත් එයාට වඩා හොඳයි කියලා හිතෙන තරුණයෙක් හමු වුණාම එයා අර තරුණයාව දාලා යනවා ඉතාම දරුණු විදියට. දැන් මෙතනදී මොකද වුණේ... අර තරුණියට ජීවිතේ ඒ වෙලාවේ දැනුණු තනිකම සහ ආදරය, සහ වෙනත් අවශ්‍යතාවන් වෙනුවෙන් ඒ මොහොතේ හිතනවා අර මුල් තරුණයාට තමන් ඇත්තටම ආදරෙයි කියලා... ඒ වෙලාවේ එයා ඒක කියන්නේ අවංකවමයි. ඒත් දෙවන තරුණයා හමු වුණාම තත්වය වෙනස් වෙනවා. මුල් තරුණයා කරදරකාරයෙක් ලෙස හැඟී යනවා. ඉතින් මෙතනදී වෙලා තියෙන්නේ මොකක්ද..?
අර තරුණිය දැනගෙන හිටියේ නෑ ආදරය කියන වචනයේ අරුත. ඇය ඒක අරුත් ගන්වා ගත්තේ තමනගේ සන්දර්භයක් තුළ. (සාමාන්‍යයෙන් ඉතින් බොහෝ දෙනෙක් තුළ වෙන්නේම මේ දේ තමයි. සැබෑ අරුත් මොනවාද කියලා හොයන්න කවුරුත් මහන්සි වෙන්නේ නෑ.) ඒ කියන්නේ අනවබෝධය. ඉතින් මේක නිසත් වචනවලට තියෙන අරුත ගිලිහිලා යනවා.
එක තරුණියක් හා තරුණයෙක් අවුරුදු 5ක් තිස්සේ සිතින් ආදරය කළා. දෙන්නගෙන් එක්කෙනෙක්ටවත් හැකි වුණේ නෑ මේක ප්‍රකාශ කර ගන්න. ඔය අතරේ තරුණියගේ පවුල පොහොසත් වෙන්න පටන් ගත්තා. ඉතින් ඊට පස්සේ තරුණියගේ මාපියන් වගේම තරුණියත් මේ තරුණයාව අත්හැරලා දැම්මා. මෙතනදී තරුණිය හිතුවේ තරුණයාට ඒ තරම් ජීවිතේ වගකීමක් නෑ, දියුණු වෙන්න උත්සාහයක් නෑ, ආදරයක් තියෙනවා නම් ඉතින් මීට වඩා උත්සාහවන්ත වෙන්න එපාය කියලා. අනික, ඉදිරිපත් වෙලා ආදරය ප්‍රකාශ කරන්න එපාය කියලා.. ඒත් මේ ඔක්කෝම ඇය විසින් ගොඩ නගා ගත්තේ තරුණයාව අත්හැරලා දැන්න හිත හදා ගන්නයි... ඒ කියන්නේ හෘද සාක්ෂියෙන් බේරෙන්න... මේවට මනෝ විද්‍යාවේ කියන්නේ සංරක්ෂණ ප්‍රයෝග කියල.
ඉතින් තමන් කරන වැරදි වැඩේ වහගන්න මොකාක් හරි තර්කයක් මිනිස්සු හොයා ගන්න නිසත් වචනවලට අරුතක් නැති වෙලා තියෙනවා.
මෙන්න මේ
තත්වය නිසා අද කාලයේ ඉතින් අන්තිම අහිංකසකයෙක් හැරෙන්න කරුවත් වචන කියන දේ
විශ්වාස නොකරන තැනට පත් වෙලා. එහෙම නම් ඉතින් අපිට මේ භාෂාව කියන එකෙන්
වැඩක් තියෙනවද...? භාෂාවේ තියෙන වචන කවුරුත් විශ්වාස කරන්නේ නැති නම්
භාෂාවෙන් ඇති වැඩේ මොකක්ද...?
දැනට භාෂාව කියන එක ප්‍රයෝජනවත් වෙලා
තියෙන්නේ ශිල්පීය ඥානය කියන දේ ඊලඟ පරම්පරාවට උරුම කර දෙන්න කියන කාරණය
සම්බන්ධයෙන් පමණයි... ඒ හැර මිනිස් සම්බන්ධතා කියන දේට නම් මේ වන විට
භාෂාවේ අදාලත්වයක් ඇත්තේම නෑ.
ඉතින් පෝස්ට් ඔෆීස් එකට ගිහින් මිනිත්තු කීපයකින් ආයෙමත් බැංකුවට ආවත් එයා පේන්න හිටියේ නෑ. මගේ පපුව පිච්චිලා අළු වෙලා ගියා. ''ඔය ටික කර ගන්නනේ ඉතින් දැඟලුවේ... දැන් හරිනේ...'' හදවත, මටම චෝදනා කරන්න පටන් ගත්තා.
මොනවා වුණත් වෙන්න තිබුණ දේ වුණා. දැන් ඉතින් එයා කොහෙන් කියලා මේ නගරෙන් හොයන්නද... ලඟ හිටපු ළමයාට අංකයවත් දීගන්න බැරි වුණු මේ මෝඩයාට ඉතින් දැන් ඉතින් පුළුවන්ද එයාව හොයා ගන්න. ඉතාම වේදනාවෙන් වුණත් පෙරහැර ගිහින් අවසන් බව පිළි ගන්න සිදු වුණු වේදනාවෙන් තැවෙන බර වුණු හදින් යුතුව මං ඇවිදගෙන ඇවිත් කැබ් එකට ගොඩ වුණා.
ඔන්න ඔය විදියට එදා සිද්ධිය අවසන් වුණා. ඒත් මට කොහොමවත් මේ සිදුවීම හිතෙන් අමතක කරන්න බැරි වුණා. හැම මොහොතකම වේදනා දෙමින් එය එය මතකයේ රැව් දෙන්න ගත්තා. ඒත් කරන්න පුළුවන් කිසිම දෙයක් නොවීම නිසා අපේක්ෂා භංගත්වය තුළින් ඇති වන දැඩි වේදනාවේ උරුමකරුවෙක් වීමට පමණක් සිදු වුණා. දැන් මේ ගැන කල්පනා කිරීම කොයි තරම් ඵලක් නැති දෙයක් බව හිත කීවත් හදවත නම් එයාගේ වැඩේ අත්හැරියේ නෑ. මේ තරම් සොඳුරු යුවතියක් ජීවිතයේ මුණ ගස්වලා දීලත් ඒ වාසනාවට පයින් ගහපු මේ මෝඩයා කෙරේ තරහින් වගේ හදවත, මට නිරන්තරයෙන්ම වේදනාව ගෙන එන්න වුණා.
මං දහ අතේ කල්පනා කළා එයාව නැවත මුණ ගැහන විදියක් ගැන. ඒත් කොහොම කියල හොයා ගන්නද... එයා නගරය අවට ප්‍රදේශයේ කෙනෙක් වෙන්න පුළුවන්. ඒත් ඉතින් නගරය සහ අවට වටා විහිදුණු ගම්මාන නම් කී දාහක්ද... කොහොම එයා හොයන්නද... ඇය නැවත නැවත අම්මා එක්ක බැංකුවට එනවා වෙන්න බැරිද... ඉතින් දියේ ගිලෙන්න යන කෙනා පිදුරු ගහෙත් එල්ලෙනවා වගේ මාත් මේ සිතිවිල්ලේ එල්ලුනා. ඉතින් මං ඊලඟට කල්පන්න කරන්න ගත්තා එයා එනවා නම් එන්න වඩාත් පුළුවන් මොන වගේ දිනවල, මොන වගේ වෙලාවලද කියලා.
ඒත් ඒක නිකම් මායාවක් විතරයි කියලා මට දින කීපයක් ගත වෙද්දි හිතෙන්න ගත්තා. මොකද, එයාගේ අම්මා ව්‍යාපාරයක් වෙනුවෙන් බැංකු කටයුතු කරන කෙනෙක් නෙවි... අනික, ඒ ආවේ අම්මා නොවී නැන්දෙක් වෙගේ කෙනෙක් වෙන්නත් පුලුවන්. මෙහෙම බැලුවාම එයා ආයෙමත් බැංකුවට එන දිනයක් අල්ලාගන්න නම් සෑම වැඩ කරන දිනයකම මුළු දිනේම බැංකුවට වෙලා ඉන්න වෙනවා.
ඒත් මේ යුවතිය මගේ හදවතේ ආපසු නොයන්නටම ලැගුම් අරන් තිබීම නිසා කුමක් හෝ කළ යුතුමයි කියන පෙරැත්තය හදවතින් නිරතුරු එල්ල වෙන්න වුණා. ඉතින් එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙසින් මගේ ඔලුවට අලුත් අදහසක් ආවා. ඒ තමයි මේ සිද්ධිය ගැන කෙටියෙන් සඳහන් කරලා, ප්‍රදේශවාසීන්ගෙන් උදව් පැතිය යුතු බවට. ඒ අනුව මං කෙටි පණිවිඩයක් තුළ මේ අදහස සටහන් කරලා එයාව දන්න කෙනෙක් ඉන්නවා නම් මගේ දුරකථන අංකයට දැනුම් දෙන්න කියලා කාරුණික ඉල්ලීමකුත් කළා. මේ පණිවිඩය යැවීම සඳහා මං තෝරා ගත්තේ ප්‍රදේශයේ සී. ඩී. එම් දුරකකථන විශේෂය. මොකද, මොබයිල් නම්බර්වලින් හොයා ගන්න බෑඅ අපේ ප්‍රදේශයේ අය. රැහැන් සහිත ස්ථාවර දුරකථන බොහෝමයක කෙටි පණිවිඩ සේවාව ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ නෑ.
ඒත් සතියක් විතර ගත වුණත් එක මුස්ලිම් ජාතිකයෙක්ගෙන් හැර වෙනත් කිසිදු ප්‍රතිචාරයක් පැමිණියේ නෑ. ඔන්න ඔහොම ඒ වැඩෙත් අසාර්ථකත්වයෙන් අවසන් වුණා. ඒත් එහෙමයි කියලා ඒ සොඳුරු යුවතියව අමතක කරන්න මට හැකියාවක් තිබුණේ නෑ. මේ අතරේ මගේ ඔලුවට තවත් අලුත් අදහසක් ආවා. ඒ තමයි මේ ගැන පත්තරේ දැන්වීමක් දැම්මොත් මොකද කියලා. මේ වගේ දැන්වීමක් ගැන ආදර්ශයක් නම් මගේ ජීවිතේට දැකලා නැති වුණත් මගේ ඔලුවට එහෙම අදහසක් පැමිණියා.
ඉතින් ඒ උත්සාහය, බොහෝ දුරට සාර්ථක විය හැකි දෙයක් සේ මගේ හිතට පේන්න ගත්තා. ඉන් පස්සේ ඉතින් මගේ සිතිවිලි වැඩ කරන්න වුණේ මේක සාර්ථක කරගත හැකි එකක් කරගන්නේ කොහොමද කියන එක ගැන හිතන්න. පොදු වශයෙන් වැඩිම අලෙවියක් තිබුණේ සති අන්ත ජාතික පුවත් පත්. ඒත් මේවා කියවන වැඩි දෙනෙක් වැඩිහිටි පිරිමි අය. තරුණ අය කියෙව්වොත් ඉතින් එහි ටැබ්ලොයිඩ් අතිරේකය. එහෙම නම් කාන්තා පුවත් පත්...?
ඉන් පස්සේ මං හෙව්වා වැඩිම අලෙවියක් තියෙන සහ වැඩිපුර තරුණියන් කියවන කාන්තා පුවත්පත මොකක්ද කියලා. එහිදී එක්තරා කාන්තා පුවත්පතක් හඳුනා ගන්න ලැබුණා. ඇත්තටම මගේ ජීවිතයට මේ පුවත්පත විසින් දක්වපු අනුග්‍රහය සැලකුවාම එහි නම සඳහන් කරන්නම ඕනේ. ඒ තමයි 'සිරිකත' පුවත්පත.
ඉන් පස්සේ මගේ අවධානය යොමු වුණේ මේක වැඩි පිරිසකගේ ඇස ගැටෙන ආකාරයට නිර්මාණය කරන්නේ කොහොමද කියන එක ගැන. දැන්වීම් ගොඩක් අතර මේකට ඇස යොමු නොවී මග හැරෙන්න ඕනේ තරම් අවස්ථාව තියෙනවා. එතකොට තමයි මගේ ඔලුවට අපූරු අදහසක් ආවේ. ඒ තමයි 2012 වර්ෂයේ තියෙන වැදගත්කම. ඒ වන විට මුළු ලොවම, ඒ වර්ෂයේ සිදු වන ලෝක විනාශයක් පිළිබඳව කතා කරමින් සිටියා. ඒ ගැන ලෝකවාසී හැම කෙනෙක්මත් කිසියම් හෝ අවධානයක් යොමු කරමින් සිටියා.
ඉතින් මෙන්න මේ පොයින්ට් එක මගේ දැන්වීමටත් ආදේශ කර ගන්න මං කල්පනා කළා. ඒ අනුව දැන්වීමේ 2012 යන්න අනෙක් හැම දේටම වඩා හයිලයිට් වන අයුරින් මං නිර්මාණය කළා. එවිට ඕනම කෙනෙකුගේ ඇස් දෙසට යොමු වෙන්න තියෙන අවස්ථාව සාපේක්ෂව වැඩියි.
පරිගණකය ආශ්‍රයෙන් මං දැන්වීම නිර්මාණය කරගෙන මහත් අපේක්ෂා පෙරදැරිව, සතුටීන් ගියා ප්‍රදේශයේ දැන්වීම් නියෝජිත කාර්යාලය වෙතට. එහිදී දැන්වීම කියෙව්වේ තරුණ අයියා කෙනෙක්. ඔහුගේ මූණේ සිදුවෙන වෙනස්කම් මං නිරීක්ෂණය කළා.
''මේ වගේ ඒවා පළ කරන්න බෑ...''
ඔහු අවඥාවෙන් යුතුව කීවා. ඒ අසල සිටි තවත් අංකල් කෙනෙකුත් ඒක දැකලා කියෙව්වට පස්සේ ඒක අනුමත කළා.
ඉතින් ඔවුන්ගේ ක්‍රියාවෙන් ඇති වූ අපහාසයට වඩා මට දැන්වීම පළ කරගන්න නොහැකි වීම ගැන ඇති වුණේ දරා ගන්න බැරි දුකක්. ඒ වගේම මේ මුස්පේන්තුවන් ගැන ලොකු කේන්තියක්. දැන්වීම පළ කරන්න අවස්ථාවක් නෑ කියමු, ඒත් අඩු ගානේ මේ දිහා මානුෂික විදියට බලන්න තිබුණා.
මිනිසා කියන්නේ සංකල්පීය සත්වයෙක්. තේරෙන්න කියනවා නම් ඔලුවෙන් මවා ගත් ලෝකයක ජීවත් වන කෙනෙක්... එතකොට ඔබ අහන්න පුළුවන් ඒ කියන්නේ මිනිසා ජීවත් වෙන්නේ යථා ලෝකය තුළ නෙවිද කියලා... ඔව්, මිනිසා ජීවත් වෙන්නේ යථා ලෝකය එහෙමත් නැති නම් ස්වාභාවික ලෝකය තුළ නෙවි. ඒක, මිනිසාගේ වරදක් නිසා සිද්ධ වුණු දෙයක් නෙවි... කිසියම් ජීවියෙක්ගේ බුද්ධිය, සවිඥානය වැඩීමත් එක්ක නිතැතින්ම සිදුවන දෙයක්.
මිනිසා ස්වභාවික ලෝකයක නෙවි ජීවත් වෙන්නේ කියන එක ලෙහෙසියෙන් වටහා ගන්න සරල නිදසුනක් දෙන්නම්... යුරෝපීය වැසියෙකුයි, මැද පෙරදිග වැසියෙකුයි, අපේ රටේ කෙනෙකුයි කාන්තාව කියන කෙනා දකින්නේ 'සංජානය කර ගන්නේ' කොහොමද කියලා පොඩ්ඩක් හිතලා බලන්න... එකිනෙකට බොහෝ වෙනස් විදියට. ඉතින් මිනිසා යථා ලෝකයක ජීවත් වන කෙනෙක් නම් මේ විදියට එකම කාන්තාව එකිනෙකට ඉතාමත් වෙනස් විදියට දකින්න පුළුවන්ද... බැහැනේ...
මේ සංකල්පීය ලෝකය තුළ දකින්න ලැබෙන තවත් ලක්ෂණයක් තමයි අපි හිතින් මවා ගන්න ලෝකය සහ යථා ලෝකය අතර වෙනසක් පැවතීම. පරතරයක් පැවතීම... බොහෝ විට හිතින් මවා ගන්න ලෝකය, යථා ලෝකයට වඩා සුන්දරයි හෝ අසුන්දරයි.
මෙහෙම වෙන්නේ ඇයි... ඒකට හේතුව තමයි මනසේ තියෙන පරිකල්පන ශක්තිය... එය සැම විටම පවත්නා තත්වයට ඔබ්බෙන් දෙයක් සිතනවා... ඒ අපේම යහපත වෙනුවෙන් වෙන්න පුළුවන්. නිදසුනක් විදියට අපි ආදරය ගැන පෙම්වතා පෙම්වතිය ගැන ඔලුවෙන් මවා ගන්න ලෝකය සැබෑ ලෝකයට වඩා බොහෝ වෙනස්. බොහෝ සුන්දර හීන දැකලා විවාහ වෙන අය ටික දිනකින්ම ඒ ගැන කලකිරෙනවා. තවත් කාලයක් යනකොට එපා වෙනවා. නැති නම් උදාසීන වෙනවා.
මිනිස් ලෝකය මේ තරම් හෝ දුරට ලස්සන හා අවලස්සන වෙලා තියෙන්නේ මේ පරිකල්පන හැකියාව නිසාම තමයි. ඒ හැකියාව ඉතාමත් ඉහල මට්ටමක තිබුණා නම් ජීවිතය බොහෝ ලස්සන වෙන්න තිබුණා. ඒත් මිහි මත ඒ හැකියාව තවමත් ඉතා ප්‍රාථමික මට්ටමකයි තියෙන්නේ.
අපේ යාලුවෙක්ගේ නෑ සහෝදරයෙක් මේ ලඟදි විවාහ වුණා. ඉතින් එයාගේ පෙම්වතිය යාලුවගේ ගෙදර ඇවිත් ගියාට පස්සේ එයාට එස් එම් එස් කරන්න පටන් අරගෙන. එයා කියනවලු අපරාදේ ඔයා කලින් හමු වුණා නම් කියලා. එන පොට හොඳ නෑ කියලා මෙයා හිමීට මෙසේජ් කරන එක නතර කරලා... යාලුවත් ඉතින් කුකුලා. අනිත් එක එයා කාන්තාවන් ගැන සමීක්ෂණය කරන කෙනෙක්... එයා අනියම් සම්බන්ධතාවලට කැමතියි. හැබැයි ඒක නියම් සම්බන්ධයක් වෙන්න එන පාටක් පෙනුණොත් එයා හිමීට ලිස්සලා යනවා ආඳා වගේ.
දැන් මේ අලුත් විවාපත් වුණ තරුණියට මොකද වෙලා තියෙන්නේ... එයා කියන හැටියට දැන් තරුණයා එයාට කතා කරන්නෙත් දවස් දෙක තුනකට සැරයක්ලු... දෙන්න සේවය කරන්නේ තැන් දෙකක... ඉන්නෙත් තැන් දෙකක. මේ දෙන්නාට ආර්ථික ප්‍රශ්නත් නෑ.. හොඳ වැටුපකුත් ලබනවා. හොඳ ගෙදරක් තියෙනවා. වාහනයක් තියෙනවා... ඉතින් මොකක්ද තියෙන ප්‍රශ්නේ.. ඒත් හිතේ සතුට කියන එක පලා ගිහින්... ඇයි මෙහෙම වුණේ...
ඒකට හේතුව තමයි මේ දෙන්නාම ආදරය කරන්න පටන් ගන්නේ අනෙක් කෙනාට ආදරය කරන්න බලාගෙන නෙවි... තමන්ට ආදරය ලබා ගන්න. ඒ වගේම හෝමෝන මගින් ඇති කරපු පෙළඹීම මත.. එතන තියෙන්නේ ආශාව... ඉතින් මේ සියල්ලම මතින් අපි ඒ ජීවිතය ගැන මනසින් අතිශය සුන්දර ලෝකයක් නිර්මාණය කර ගන්නවා. ඒත් භාවිත ලෝකය ඒ මට්ටමේ නෑ.
භාවිත ලෝකය සුන්දර නොවෙන්නේ අපේ හිත් පරාර්ථකාමී නැති නිසත් ආදරණීය නැති නිසත්.
ආශාවේ ස්වභාවය තමයි එය තෘප්ත වූ සැනින් ක්‍රමයෙන් එය අතෘප්තියට පත් වීම... එහෙම නොවෙන්න නම් ආශාව සම්පූර්ණ තෘප්තියට පත් නොවී තබා ගන්න ඕනේ... ඒත් විවාහයට එලඹුනාම සියලු බාධක අහෝසි වෙලා යනවා... ඒ වගේම අයිතිකාරත්ව හැඟීම නිසා අන්‍යෝන්‍ය ගෞරවය, නැවුම් බව, මිතුරු බව නැති වෙලා යනවා... ඉතින් මෙතන එපා වීම අහන්නත් දෙයක්ද...
ඒත් අනියම් ඇසුරකට ගියාම එතන විශාල බාධක රාශියක් පවතිනවා... ඒ නිසා ආශාව පරිසමාප්ත තෘප්තියට පත් වෙන්න අවස්ථාවක් නෑ... ඒ වගේම අයිතිකාරත්වයක් නැති නිසා අන්‍යෝන්‍ය ගරුත්වය, නැවුම් බව, මිතුරු බව ආරක්ෂා වෙනවා... ඉතින් එතන ලොකු සතුටක් දැනෙන්න ගන්නවා. හැබැයි ඉතින් අර යුවතිය අර දෙවන තරුණයාව විවාහ කරගත්තොත් ඒ සම්බන්ධයට වෙන්නෙත් මුල් එකට වුණු දේමයි.
ඉතින් එහෙම නොවී සැමදා ආදරයෙන්, සතුටින් ජීවිතය පිරී යන්න නම් අපේ හිත් පරාර්ථයෙන් පිරී යන්න ඕනේ... ආදරණීයත්වයෙන් පිරී යන්න ඕනේ... අයිතිකාර හැඟීම ඉවත් කර ගන්න ඕනේ...
මේ දිනවල ස්වර්ණවාහිනිය ඔස්සේ විකාශනය වන අර්ථවත් ගණයේ ටෙලි සිත්තමක් තමයි .... ගේ නවකතාවක් ඇසුරින් ගොඩනැගුණු 'බැද්දේ කුලවමිය''. කලක් අර්ථවත් නිර්මාණ වෙනුවෙන් ජාතික රූපවාහිනිය නම් දරා සිටියත් එය දැන් වර්ෂ ගණනාවක් තිස්සේම අත් කරගෙන සිටින්නේ ස්වර්ණවාහිනිය. ඔවුන් විසිනුත් නිසරු ගණයේ නාට්‍ය ඇති තරම් විකාශය කළත් අඛන්ඩව මෙසේ ගුණාත්මක නිර්මාණවලට සිය අවකාශය වෙන් කරනු ලැබීම පෞද්ගලික නාලිකාවක් ලෙසින් ගත් විට කිසිසේත් අගය නොකර බැහැ.
